Van Splunter Communicatie

Ajax en de communicatie I - Mei 2010

Je kan niet met iedereen ruzie hebben

De eredivisie van het betaalde voetbal heeft het seizoen 2009-2010 er op zitten. Een spannende competitie werd op de laatste speeldag beslist in het voordeel van FC Twente. Een geweldige prestatie van de club uit Enschede. Nog nooit werd de titel behaald. FC Twente, meer dan voetbal alleen. Dat is wat bij mij vooral is blijven hangen na de afgelopen weken. Twente lag onder het vergrootglas. Daarbij kwam veel in de schijnwerper te staan wat anders verborgen zou zijn gebleven. Dat Twente heel veel doet voor de samenleving in de regio. Dat trapveldjes werden opgeknapt in kansarme buurten. Dat de spelers kinderen met obesitas helpen met hun probleem. En nog veel meer. Waarom verdient Twente het landskampioenschap, waarom is Ajax al zo lang geen kampioen en wat heeft dat in hemelsnaam met communicatie te maken?

Twente terecht kampioen
Twente verdient de titel omdat het zo lang bovenaan heeft gestaan, de druk aankon en is blijven winnen. Soms met geluk, met de hakken over de sloot. Maar dat maakt niet uit. De titel is ook op zijn plaats omdat het team bleef winnen. Weken lang bovenaan bleef staan. Het kampioenschap is ook op zijn plaats omdat het veel moeilijker is e eerste titel te pakken dan de 30e. Want dat zou het voor Ajax geweest zijn, de 30e keer dat de Amsterdammers kampioen werden. Twente ondervond in de race om de titel niet de agressie die Ajax steeds maar tegenkomt. Niet alleen omdat Tukkers aardige mensen zijn. Ook omdat Twente knap communiceert over wat ze goed doen. Dan wordt het makkelijker bovenaan te staan.

Ajax géén kampioen
Ik ben een Ajax-fan. In 1972, op 31 mei om precies te zijn, zat ik in de Kuip in Rotterdam naast mijn vader. Ik zag Ajax met mijn eigen ogen de Europa Cup I winnen. Twee goals van Cruijff. Ajax op het toppunt van zijn kunnen. Dat blijft je altijd bij. Een band voor het leven. Bijna 40 jaar later is Ajax nog steeds een bijzondere club. Met geweldige spelers. Wat heb ik dit seizoen niet genoten van Emmanuelson, De Jong, Suarez en Pantelic. En van De Zeeuw niet te vergeten. Het is lang geleden dat er zo’n goed team stond. Met een geweldige trainer. Daarover zo nog meer.

De communicatie
Het einde van de competitie was niet alleen het feest van Twente. Het was ook een uitbarsting van agressie en haat. Tegen Ajax. En dat heeft met communicatie te maken. Martin Jol verwoordde het prima. Ajax heeft vier miljoen fans. Maar nog veel meer mensen die tegen Ajax zijn. En in die woorden ligt de sleutel tot het probleem van Ajax. Het is overigens al heel wat dat Jol dit benoemt. Dat heeft in de afgelopen zes jaar geen coach van Ajax gewaagd. Door zijn manier van communiceren neemt Jol veel agressie weg, die anderen wel eens opriepen. Maar Ajax moet meer doen. Ajax moet laten zien, dat ze net als Twente er voor Amsterdam en heel Nederland zijn. Dat de 020-arrogantie een mythe is die is achterhaald. Vandaag werd in Eindhoven, Rotterdam en Utrecht hartstochtelijk feest gevierd. Niet omdat Twente had gewonnen maar omdat Amsterdam het nakijken had.

Als je met iedereen ruzie hebt, kan je niet winnen
Als perswoordvoerder van de VVD-Tweede Kamerfractie heb ik destijds mijn nek uitgestoken toen Frits Bolkestein ruzie kreeg met de redactie van Den Haag Vandaag. De VVD-fractie had in die tijd ook al een stevig probleem met de Netwerkcrew onder leiding van Fons de Poel en Sven Kockelman. Dat was oorlog.
Naar mijn overtuiging had in het conflict Bolkestein – Den Haag Vandaag (Ferry Mingelen en Wouke van Scherrenburg) de laatste gelijk. Ik heb het dan ook voor ze opgenomen. De ruzie werd bijgelegd. Omdat ik vond dat je je ongelijk moet kunnen toegeven. Maar ook om een andere reden.
Als je een grote speler wilt zijn, of het nou in de politiek is, op het voetbalveld of waar dan ook, geldt er een ijzeren communicatiewet. Natuurlijk moet je trouw zijn aan jezelf. Maar je moet niet met iedereen ruzie maken. Dan heb je uiteindelijk het nakijken. De sleutel van de tweede plaats van Ajax is daarin gelegen. Ajax moet dus gaan afrekenen met agressieve `aanhang`. Laten zien dat het in de maatschappij net zoveel doet als Twente. Be good and tell it. Pas als de haat verdwijnt, krijgt Ajax weer een kampioenschap. En Martin Jol verdient dat op de eerste plaats. Woensdag kan het om bovengenoemde reden wel eens verkeerd aflopen in de tweede bekerfinale in Rotterdam tussen Feyenoord en Ajax. De Kuip, die in 1972 zo achter Ajax stond, zal vijandiger zijn dan ooit. We zullen zien.

De Kardinaal en de Communicatie - April 2010

`Wir haben es nicht gewusst`

Het komt niet vaak voor dat je, dit lezend op pagina 101 van teletekst je ogen uitwrijft. Staat het er echt? Want als het op teletekst staat, is het immers waar? Aanvankelijk dacht ik nog dat een redacteur van dit snelle en handige, inmiddels 30 jaar oude medium, een reeks van uitspraken op een onhandige manier had samengevat. Een compilatie van uitspraken dus, van een interview gegeven door een kardinaal die ik in 1998 had ontmoet. Die ik altijd wat stroef vond in zijn wijze van communiceren. Maar die mij toch uiteindelijk sympathiek leek.

Ongelovig bekeek ik de pagina waarnaar werd verwezen eens goed. Dus toch. Het citaat bleek een letterlijk citaat te zijn. Nog maar nauwelijks uitgelezen haalde ik Teletekst van het scherm want ik hoorde dat het journaal het onderwerp ook had. En ja, hoor de kardinaal betoogde: “Ik weet dat ik een beladen uitdrukking naar voren breng, maar ik ga het hier toch doen: ‘Wir haben es nicht gewusst.’”Ongelovige blikken bij Witteman (toen nog niet ziek), een open mond van Jeroen Pauw.

Primair laten deze zaken zich slecht bespiegelen. Met wat meer ruimte in de tijd er tussen, lukt dat vaak beter. Laat ik wat Simonis heeft gezegd eens langs de twee lijnen van mijn expertises beschouwen. Geschiedenis en Communicatie.

Historie
In 1933 kwam Adolf Hitler aan de macht. Duistland werd Nazi-Duitsland. Dom genoeg dachten de partijen die met Hitler een coalitie vormden onder leiding van Von Papen dat ze hem tijdelijk konden gebruiken en dan na snelle verkiezingen weer konden lozen. “Wij hebben hem gehuurd” zei Von Papen. Binnen de kortste keren zette Hitler de democratie echter buiten spel. En een paar maanden later rekende hij meedogenloos af met zijn tegenstanders. Politiek, religieus en militair. Gewelddadig. En in de volle openbaarheid. Zonder vorm van proces liquideerde de SS onder leiding van Hitler zelf in de Nacht van de Lange Messen in juni ’33 de kopstukken uit de SA, de leiders van andere politieke partijen en hoge militairen en geestelijken. Anderen werden veilig opgeborgen. In de eerst concentratiekampen in Duitland.

Hitler wond er geen doekjes om. Hij eiste de volle verantwoordelijkheid daarvoor op. Vanaf dat moment wist iedereen in Duitsland precies met wat voor regime hij te maken had. Ik begrijp na meer dan 77 jaar nog steeds niet dat de wereld nadien nog iets verwachtte van Hitler. Hij voerde een misdadig, gewelddadig, naast de rechtstaat levend regime aan. Waarom nog onderhandelen met Hitler? Die bovendien keer op keer zijn beloftes brak. Alleen Churchill, buiten de Britse regering in die dagen, had het door.  

In het bovenstaand kader past ook de veroordeling van Duitsers die na de oorlog zeiden: Wir haben es nicht gewusst. Want niet alle Duitsers lieten het allemaal over zich heen komen. Zij die wisten hoe laat het was, deden wat hun geweten of hun achtergrond hen aangaf: ze gingen massaal het land uit. Einstein en Dittrich, ze gaven het goede voorbeeld. Zij die bleven committeerden zich. In meer of mindere mate. In veel gevallen niet actief.  In heel veel gevallen, geüniformeerd en wel, handelend. Hoe dan ook, iedereen wist welke leiders het land regeerden. En dat er van alles in ‘Nacht und Nebel’ gebeurde.  

Communicatie
Nu naar de communicatiewetten die hier gelden. Wie alles en iedereen in Nederland over zich heen wil krijgen, moet vooral uitspraken doen over drie onderwerpen: God, Oranje en de Tweede Wereldoorlog. Dat geldt al meer dan zestig jaar. Er is een hele boulevard of broken dreams geplaveid met hen die dat gedaan hebben. Kennelijk dacht Simonis dat het voor hem anders was. Door deze uitdrukking uit de kast te halen, en toe te lichten, riep hij het onheil op vele manieren over zich af.

1.      Hij gebruikte woorden waarvan iedereen wist dat het in relatie met Duitsers en de Tweede   Wereldoorlog een leugen was. Hierboven staat uitgelegd waarom.
2.      Door dit te zeggen maakte hij het schandaal rondom het seksueel misbruik van kinderen door geestelijken een probleem net zo groot als de schaal als die van de Tweede Wereldoorlog. Leek het probleem voor dinsdag op Nederlands niveau nog bescheiden, na Pauw en Witteman was het even groot als in de landen waar tot nu toe de schijnwerper op gericht was geweest.
3.      Simonis gaf aan als bisschop ongeveer tien keer met een seksueel schandaal geconfronteerd te zijn. Dat getal was voor hem een laag getal. Maar voor de kijker een bevestiging dat het helemaal niet meeviel. Iedereen begrijpt immers dat in de strikt hiërarchische organisatie van de katholieke kerk het uitzonderlijk is dat deze informatie ook de hoogste instantie bereikt.
4.      Omdat Simonis in al die jaren niet met dit verhaal is gekomen, maakt hem bovendien medeschuldig. Ook hij heeft dit schandaal in de doofpot gestopt. En hij zei het onomwonden op televisie.

Het Advies en het Wonder
Wat staat Simonis nu te doen? De wetten van de realiteit gebieden dat hij het advies dat ik hem ga geven nooit zal opvolgen, maar net als katholieken geloof ik in wonderen. En mocht hij handelend in die traditie iets willen redden dan zou hij aan het volgende kunnen denken.
1.      Excuses maken voor het gebruiken van de door hem gesproken woorden. Langs de lijnen die hierboven staan aangegeven. Aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en aan de gedupeerden in de katholieke kerk.
2.      Excuses maken voor het feit dat hij tot nu toe heeft gezwegen.
2a.    De Paus had dit ook kunnen doen. Op Eerste Paasdag. Hij had om 12. 00 uur gratis zendtijd in de hele wereld. Nu liet hij een knecht het (verkeerde) zeggen.
3.      Toezeggen dat alles wat hij weet aan de commissie Deetman zal worden verteld. En dat hij waf fout is gegaan ook hard gesanctioneerd wil zien. Hem zelf niet uitgezonderd.
4.      En als alle feiten op tafel liggen en het is zoals het lijkt dat het nu is, verklaren dat wat zich heeft afgespeeld, voor het grootste deel plaatsvond onder zijn aartsbisschoppelijk gezag. Dat hij daarvoor in Nederland de verantwoordelijkheid neemt. En zijn spijt te onderstrepen door bereid te zijn daarvoor het hoogste offer te brengen. Door te zeggen dat hij vanaf nu vindt dat hij het priesterkleed onwaardig is. Dat hij daarom geen priester meer wil zijn en zal terugtreden uit al die posities die daarop terug te voeren zijn. Daarmee schept hij ook ruimte voor zijn opvolgers om opnieuw aan het werk te gaan. En dat zouden de verantwoordelijke geestelijken in andere landen ook moeten doen. Tot en met de voormalige kardinaal Joseph Ratzinger.

De politiek en de one-liners - Juni 2010

Communicatie in de campagne

‘Er zijn 36 televisie- en radiozenders en er is geen nieuws. Iedereen wil dus zijn primeur. Ze volgen elkaar in steeds sneller tempo op.’ Frits Bolkestein illustreerde als politiek leider van de VVD al dat uitspraken van politici tijdens de verkiezingscampagne een kort leven beschoren zijn. Maar vaak wel van enorme betekenis. Rake oneliners komen hard aan bij de tegenstander, kunnen de ene partij maken en de andere breken. En een trend ingezet tijdens de verkiezingsstrijd is moeilijk om te buigen. Zelf heb ik drie verkiezingscampagnes van nabij meegemaakt.

1994: op naar Paars I
In 1994 werkte ik op de afdeling voorlichting van de VVD-Tweede Kamerfractie. Ik deed van alles. De campagnekrant schrijven die huis-aan-huis werd verspreid. Met Erica Terpstra, Hans Dijkstal, Robin Linschoten en Annemarie Jorritsma mee op campagne. Interviews van kandidaat-kamerleden begeleiden, het was een geweldige leerschool. We deden het prima: 9 zetels winst.

1998: winst als tweede coalitiepartij
In 1998 zat ik nog dichter bij het vuur. Ik schreef mee aan Bolkesteins speeches, interviewde hem en andere prominente kandidaten in de Tweede Kamer tijdens een talkshow. Ook was ik lid van campagnestaf onder leiding van Hans van Baalen. Ik was verantwoordelijk voor campagnefilmpjes, de dagelijkse persconferenties en ook betrokken bij de strategie. We wonnen weer: een opmars van 31 naar 38 zetels. Een ongeëvenaarde prestatie, want we waren geen oppositiepartij, maar de tweede coalitiedeelnemer in het eerste paarse kabinet. Ik probeerde vooral Bolkestein neer te zetten als een man die zijn mening in en buiten de Tweede Kamer krachtig liet horen. Tegelijkertijd liet ik hem zien als iemand die gewoon een partij tennis speelde, een volkstuin had en een goede relatie met zijn kapper had.

2002: de verkiezingen van Fortuyn
Tenslotte de campagne die we verloren: in 2002. Ik was toen kamerlid en geen lid van de campagnestaf. Met de gang van zaken rond de campagne had ik bijna niets te maken. Een paar weken voor de verkiezingen kwam de campagneleiding op het idee dat het misschien een goede gedachte was om Hans van Baalen en mij eens te vragen waarom het de vorige keer zo goed was gegaan. Toen was het al te laat. We vielen terug van 38 naar 24 zetels. Pim Fortuyn deed het betere sloopwerk. Hij was helaas overleden toen de uitslag kwam. Einde Tweede Kamer carrière. Politiek is een hard vak.

Beheerste pro-activiteit
Waarom ging het in ’94 en ’98 zo goed en liep het in 2002 zo slecht af? Tijdens de eerste twee campagnes zetten we de toon: we maakten nieuws en hadden iedere dag iemand die vanuit de maatschappij onderstreepte waarom het VVD-beleid zo goed was. We volgden het nieuws op de voet en haakten daarbij aan. Tijdens de campagne van 2002 liep de VVD achter de feiten aan. We waren reactief in plaats van proactief. Het zat in kleine dingen. Geen persconferenties meer, dat vond men niet nodig. Platgetreden  campagnetaal en geen originele ideeën. En een lijsttrekker die (zeer begrijpelijk) niet wist in te spelen op de veranderingen om hem heen.

Aftrek Hypotheekrente; uitdaging voor campagneleiders
In deze campagne is Stef Blok de aanvoerder van het campagneteam van de VVD. Dat is verstandig want hij is van huis uit bankier. Een risicomijder van huis uit. In een campagne kan je weinig winnen en veel verliezen. Stef weet dat als geen ander. Beheerst aanvallen vanuit een gesloten front met standpunten die je al lang huldigt. Maar de campagnestaf is ook in staat aanvallen van de concurrentie om te zetten in een goed voorbereide counter-attack. De politieke woekerpolissen waarmee Jan Peter Balkenende langs de deuren gaat is hiervan het beste voorbeeld. Geen grof beledigende kwalificatie. Wel een beeld dat medelijden opwekt en keihard neerzet dat hier sprake is van bedrog. En Balkenende die niet weet om te gaan met zo’n typering. ‘Tsjonge, jonge, dat is een stevige!’ reageerde hij. ‘Dat heeft u goed ingestudeerd’ was een veel betere geweest. 

Het Gezin en de Aandacht - Maart 2010

Hoe communiceer je over je vertrek zodat jij en de organisatie die je vertegenwoordigt daarvan profiteren?

Die vraag moeten Camiel Eurlings en Wouter Bos zich gesteld hebben voordat ze het nieuws van hun vertrek uit de actieve politiek aankondigden. Laten we eens kijken welke communicatiewetten hier van toepassing zijn en of deze twee politici ze goed hebben toegepast. En hebben ze eruit gehaald wat er in zit? Eerst maar eens de wetten die hier gelden: 

Communicatiewetten
- Goed nieuws knip je in stukjes, slecht nieuws moet je in één keer brengen      
- Eerlijkheid voor alles       
- Het fundament van je terugkeer is de manier waarop je vertrekt

Bos
Eerst Wouter Bos. Zijn opdracht was moeilijker dan die van Eurlings. Bos was actief politicus maar ook politiek leider van zijn partij. Los van de wegloop-vraag die bij politici van de leeftijd van Bos en Eurling door journalisten altijd op tafel wordt gelegd zou er voor Bos ook nog de vraag bijkomen of hij zijn verantwoordelijkheid goed zou overdragen. Bos kwam als een duveltje-uit-een-doosje met zijn nieuws. Totaal onverwacht belegde hij een persconferentie in Nieuwspoort. De journalisten hapten bijna naar adem en werden volledig overvallen. Slecht nieuws in één keer gebracht.
De reden van zijn vertrek werden duidelijk en eerlijk gepresenteerd. Acht tropenjaren in de politiek en een jong gezin met dynamische jaren voor de boeg. Uit eigen ervaring weet ik dat wat Wouter de komende jaren in het gezin te wachten staat, enerverend is. Met hele kleine kinderen kan je nog wel eens wat regelen. Maar met steeds mondiger kroost dat ook steeds beweeglijker wordt, gaat dat niet meer. Je kinderen hebben je ook harder nodig. En niet te vergeten, je partner. 
Een gelukje was het moment. De PvdA stond nog niet zo lang geleden op 12 zetels in de peilingen. Toen Bos zijn vertrek aankondigde was dat alweer opgelopen tot over de 20. Bij de enige echte peiling die nu van belang is; de Gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart lag er een keiharde uitslag die dat bevestigde. Daarmee was het beeld van tafel dat Bos wegliep omdat het slecht ging. Hij gaf eerlijk aan dat het anders had gelegen als de PvdA totaal was weggevaagd. So far, so good. 
Hoe zit het tenslotte met de derde wet. Goede exit uitgangspunt behouden terugkeer.
Bos is hier duidelijk niet over één nacht ijs gegaan. Hij wist drie jaar geleden al dat hij aan het einde van de kabinetsperiode Balkenende IV er mee op wilde houden. En begon dus met Job Cohen te praten toen het nog helemaal niet voor de hand lag. Dat was een risico maar een gecalculeerd risico. Toen het kabinet viel, wist Cohen meteen hoe laat het was. En Bos ook. Hij had de persconferentie die hij zou houden al honderd keer geoefend. Dat was te merken bij de uitvoering op 12 maart. Er was ook nog ruimte voor emotie. Dat maakte het alleen maar sterker. Geen vaandelvlucht maar een weloverwogen beslissing met goede overdracht op een moment dat het goed gaat. De ideale uitgangspositie voor een eventuele terugkeer. Later, als de kinderen wat groter zijn.

Eurlings
Nu Eurlings. Ja, het slechte nieuws snel en duidelijk gebracht. Eerlijkheid voor alles? Daar valt iets over te zeggen. Het bleef buiten beeld maar 100 % zekerheid hadden we natuurlijk niet of Eurlings de opvolger van Balkenende zou zijn geworden als Balkende in juni plaats zou moeten maken voor iemand anders. De positie van Verhagen in het CDA is sterk. Persoonlijk geloof ik Eurlings als hij zegt dat hij vanwege zijn vriendin en een te stichten gezin weggaat. Maar in de media is er altijd ruimte voor speculatie. Het is eigenlijk een wonder dat de pers niet doorvroeg. En niet alleen over de opvolgingsvraag. Er lag ook nog een gevalletje rekening rijden. Eurlings draaide bij dit onderwerp twee keer. Eerst was hij als Kamerlid tegen. Toen als minister voor. En na alle commotie rond het onderwerp weer tegen. Dat wordt meedogenloos uitgebuit in een campagne. En zeker op het moment dat bij een eventueel vertrek van Balkenende er een nieuwe aanvoerder van het CDA moet komen. Wil je later met vlag en wimpel terugkeren, zoals Bos, dat moet je dus nu ruimen.

Advies
Mijn advies aan ‘Ons Camiel’ was geweest toch in ieder geval het eerste element te benoemen. Dan had hij er voor het CDA meer uitgehaald. “Ik weet helemaal niet zeker of ik Jan Peter Balkenende zou hebben opgevolgd, als de situatie zou ontstaan dat hij zou weggaan. Hij ligt nu onder vuur, maar hij heeft al voor hetere vuren gestaan. Bovendien: het CDA is een brede partij: Maxime Verhagen is er ook nog. Een hele sterke kandidaat. Maar dat is niet belangrijk. Ik maak nu mijn eigen afweging. Die afweging is bepaald door mijn privésituatie."
Voor het geval dat de vraag over rekening rijden aan de orde was gesteld, zou ik hebben geadviseerd te antwoorden: `U mag best weten dat ik niet gelukkig ben over hoe het de afgelopen maanden is gegaan met rekening rijden.  Ik heb als minister een andere afweging gemaakt dan tijdens mijn periode als Kamerlid. Achteraf beschouwd – les voor altijd – was mijn eerste mening de beste. En daar mag u mij aan houden´. Dat antwoord is eerlijk en schept meteen de basis voor een glorieuze terugkeer.

Mart Smeets of hoe de publieke omroep een geweldenaar de das omdoet

8 augustus 2012

Mart Smeets en de communicatie

Websites, blogs, columns, tweets, bingo’s. Mart Smeets is onderwerp van een sportzomer-hype die bijna net zoveel publiciteit scoort als de prestaties van de rood-wit-blauw-oranjesporters. Kijkers en luisteraars ergeren zich aan de vooringenomenheid, clichés en maniertjes van de man die toch met recht de eerste anchorman van de Nederlandse sportjournalistiek kan worden genoemd.

U voelt het aankomen. Ik ga niet mee in de hype.  Naast een bijzondere sportverslaggever is Smeets een ervaren presentator en bedenker van gouden formules op het gebied van sportprogrammering. Als geen ander kan hij in een live-uitzending een sportevenement in twee a drie minuten samenvatten. Zonder haperen, steeds de essentie rakend en op precies het goede moment versnellend brengt hij het verslag tot een goed einde. En dan zwijg ik nog maar over de tientallen sportmomenten die hij met de juiste woorden extra glans af. Tijdens het WK wielrenen 1985: “Joop Zoetemelk, 38 jaar en hij heeft hem! Dit is machtige sport, machtige sport!” En bij een editie van Luik-Bastenaken-Luik: “Bauer en Criquelion laten zich in de laatste meters verrassen door de uitgenashte Italiaan Argentin: wat een koeien, wat een koeien, boontje komt om zijn loontje!”

En toch: al die mensen die zich zo druk maken om Smeets tijdens deze sportzomer hebben een punt. Want er ligt natuurlijk iets onder de opwinding die Mart losmaakt tijdens de live-uitzendingen van ‘ London Late Night’. De reden: de publieke omroep ververst zijn mensen niet. Decennialang zien we de zelfde mensen op dezelfde posten. Niets ten nadele van Hans van Zetten, geweldige commentator bij het turnen, maar hij zit er dus ook alweer 25 jaar. Tom Egbers, Jan Stekelenburg, Mart Smeets, Marcella Mesker, Herbert Dijkstra, Maarten Ducrot, Jack van Gelder.  Ik doe verder maar geen moeite. De lijst is aan te vullen met ander omroepmensen: Felix Meurders, Frits Spits, Joost Prinssen, Paul de Leeuw, Caroline Tensen, Linda de Mol, moet ik nog verder gaan?

De bliksem slaat tijdens deze sportzomer niet alleen in op bomen, huizen en tenten. Nee, de ergernis van velen vindt ook zijn ontlading op het hoofd van Mart Smeets over het simpele feit dat omroep coryfeeën vaster op hun stoel zitten dan een oor aan een hoofd. Smeets kan je helemaal niet kwalijk nemen dat hij geen afscheid kan nemen. Hij leidt een geweldig leven, is het middelpunt, reist van het ene geweldige sportfestijn naar het andere, schrijft er over en verdient en verdient en verdient. Welke sportjunk gaat daar zelf een einde aan maken? Nee, het is de leiding van de publieke omroep die hier al decennialang vasthoudt aan het zelfde concept: niet bewegen, elkaar beschermen, vasthouden aan het oude vertrouwde. Door de ongekende snelheid van steeds meer en ook van aard verschillende media wordt de uiterste houdbaarheidsdatum van Bekende Nederlanders korter en korter. “Op een gegeven moment, zijn ze je allemaal zat”, zei Frits Bolkestein in 1998 tegen mij. Nog geen twee maanden later trad hij af als politiek leider van de VVD. Hij had er 9 jaar in die functie opzitten. Het zou goed zijn als de publieke omroep daar eens een voorbeeld aan zou nemen.

Powned en de communicatie

December 2010

Verbijsterend. Een oud-collega, gerenommeerd, gerespecteerd, door en door ervaren, gaat keihard onderuit. Menno de Bruyne, aimabel mens, vakman tot en met, na meer dan 26 jaar bijna autoriteit op het Binnenhof. Op maandag 13 december bij Powned te gast samen met één van zijn twee bazen: Elbert Dijkgraaf, kamerlid voor de SGP. Dijkgraaf wilde Rutger Castricum, verslaggever van Powned, de das om doen. Hij vond dat het niet kon, de manier van verslaggeving van één van de jongste loten aan de totaal vermolmde stam van het omroepbestel.

Toegegeven, Powned is omstreden. Als ik Castricum bij jongeren van de Christen Unie een timide jongen zie vragen of hij nog gepijpt is of geneukt heeft, haak ik af. Makkelijk scoren noem ik dat. En er zijn nog veel meer voorbeelden te geven. Dat kon Dijkgraaf echter niet, toen hem werd gevraagd wat er nu zo fout was aan Powned. Voor Castricum werd het daarna net zo simpel als het voor Heerenveen werd tegen FC Twente. Van 4-2 loop je soepel door naar 6-2.

Nu heeft Dijkgraaf een ervaren voorlichter: Menno de Bruyne. Die had met Dijkgraaf moeten sparren. En had dat kennelijk niet of onvoldoende gedaan. En nadat Dijkgraaf door Castricum was neergesabeld, op de feiten onderuit was gehaald, wat al erg genoeg was, gebeurde het. De Bruyne kwam in beeld en beantwoorde vragen van Castricum. Waarbij hij door het simpele feit dat hij diens rol overnam alle wetten van een professionele voorlichter met voeten trad.

Vorige week gaf ik mediatraining aan Burgemeester en Wethouders van een gemeente en hun voorlichters. Nooit voor de camera, altijd er achter. En 100 % loyaliteit tussen bestuurder en voorlichter. En houdt elkaar op de hoogte van contacten met de media. Ik heb dit een voorlichter nog nooit zo zien doen. Kees van der Staaij, de fractievoorzitter van de SGP zal Menno wel vergeven. Maar als ik hem was, zou ik De Bruyne, hoe sympathiek ik hem ook vind, ondanks al zijn ervaring ongenadig de les lezen. Want wat Menno de Bruyne deed is een klassiek voorbeeld van een oude wet die oud-premier Lubbers in 1986, en toen zat Menno er al, aan zijn vice-premier De Korte leerde: Eens maar nooit weer.

De Rechter en de Communicatie - oktober 2010

Het Proces Geert Wilders en de Zaak Ina Post

Hoe communiceert de rechter? De Trias Politica is helder: er zijn drie machten. De wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht. Bij de laatste van de drie wordt vaak het woord `onafhankelijk` gebruikt. Bij de opening van het proces tegen Geert Wilders bleek maar weer eens hoe belangrijk die toevoeging is. Wie onafhankelijk is omdat hij moet oordelen, moet vragen stellen en luisteren. Het gaat om feiten. Niet om meningen.

Proces Wilders
Dat het ook anders kon bleek bij de start van het strafproces tegen Geert Wilders.
Rechter Jan Moors ging vrijwel meteen onderuit toen hij een opmerking maakte over het feit dat Geert Wilders gebruik maakte van zijn zwijgrecht. Het kwam er op neer dat Moors vond dat Wilders hiermee de discussie uit de weg ging. Los van het feit dat een rechter alleen vragen moet stellen, moet luisteren en dan oordelen en hangende het proces niets moet vaststellen, leek het net of er met onverwachte ontwikkelingen geen rekening was gehouden.
De rechter bij dit proces, waarop de schijnwerper fel is gericht, moet extra alert zijn op de kans dat de verdachte de wrakingskamer gaat oproepen. Iedere opmerking kan gevoelig zijn. Dat Moors zich op de eerste dag zo vergallopeerde, de wrakingskamer haalde hem weliswaar niet van de zaak af, maar noemde zijn opmerking wel ongelukkig, doet het vermoeden reizen dat hij niet goed is voorbereid. Ik durf bijna niet te denken dat dit inderdaad zo is. Dat er niet is geoefend. En als het niet is gebeurd, is nu wel gebleken dat het geen overbodige luxe was. Het proces duurt nog lang. Het kan nog steeds.

Zaak Ina Post
Bij een heel andere zaak was de rechter ook geen wonder van communicatie. Want de rechters die vonnisten in de zaak tegen Ina Post, hebben zich niet erg ingeleefd in haar positie. Een uur lang moest deze ten onrechte veroordeelde wachten op de woorden die voor haar betekenden dat zij voorgoed werd vrijgesproken van moord. Ina Post vertelde aan een journalist dat ze terwijl de rechter het vonnis voorlas, herhaaldelijk had gedacht dat het voor haar alsnog verkeerd zou aflopen. Heel begrijpelijk.
Iedereen weet dat bij de bekendmaking van goed of slecht nieuws, waar het lot van de betrokkene mee gemoeid is, de hoofdpersoon niets hoort tot het oordeel is uitgesproken. De rechter had dus moeten beginnen met de volgende woorden: "Mevrouw Post ik ga zo dadelijk uitgebreid vertellen hoe de Rechtbank heeft geoordeeld en hoe wij tot de conclusies zijn gekomen. Maar allereerst wil ik u vertellen dat het allerbelangrijkste voor u is, dat u vandaag wordt vrijgesproken van hetgeen u ten laste werd gelegd. U bent naar het oordeel van de Rechtbank onschuldig." Maar dat deed de rechter niet. Pas aan het einde van het ellenlange betoog kwam de conclusie. In het licht van alle blunders die tijdens dit strafproces zijn begaan, is deze tragische gang van zaken exemplarisch.

Non-verbale Communicatie: Kracht en Zwakte - Augustus 2010

Oerlemans, Leegte en `t Hart

In de sportschool kies ik altijd een hardloopband met televisie. De tijd gaat wat sneller en je ziet nog eens wat. Vanmorgen keek ik al rennend naar Jeroen Pauw en Reinout Oerlemans. Ze blikten terug op een interview van vijf jaar geleden. Aan het begin had ik ook nog geluid via mijn headsetje. Reinout Oerlemans was in het defensief, geïrriteerd, maar ook scherp. Dat uitte zich in pogingen Pauw te ontfutselen waarom hij vragen stelde. Ook waren er pogingen het gespek te sturen en daaruit het eigen gelijk op tafel te krijgen.

Cool en laid back
Later zette ik mijn headset af en concentreerde me op het beeld. Laat ik meteen zeggen dat ik veel respect heb voor Reinout Oerlemans en wat hij heeft bereikt. Op grond daarvan had ik verwacht iets anders te zien dan wat ik te zien kreeg. Maarten van Rossem heeft in één van zijn hoorcolleges over Hitler gezegd dat mensen die het goed doen op televisie iets ‘cools’ hebben en een beetje ‘laid back’ zijn. Ronald Reagan was volgens hem de ideale tv-persoonlijkheid. Ontspannen, ‘at ease’ met zichzelf, kon een grap over zichzelf maken, zo omschreef hij hem ongeveer. Reinout Oerlemans vormde een schril contrast met iemand anders die ik de dag geïnterviewd had zien worden: Henk Leegte. Doopsgezind predikant en broer van René, mijn oud-collega. De rust van Henk Leegte, en de dankbaarheid voor wat hij allemaal had, geïllustreerd door het lied ‘De Heer is mijn herder’. “Mijn beker vloeit over”, citeerde hij uit de Psalm.

Oerlemans nu, Oerlemans toen
Reinout Oerlemans zat in elkaar gedoken klaar voor Pauws volgende vraag. Net als Maarten ’t Hart in ‘Zomergasten’. Maar waar Maarten ’t Hart veelvuldig in de lach schoot, bleef Oerlemans steken in de defensie. Non-verbale communicatie bepaalt 80% van het oordeel van de kijker. Pas echt interessant werd het toen ik, nog steeds zonder geluid, beelden van vijf jaar terug zag. Een volkomen relaxte, open Oerlemans die achterover leunde in zijn stoel en gewoon antwoord gaf op de vraag. Ook toen was Pauw kritisch maar Oerlemans verdedigde zich niet. Hij gaf zijn visie en dat was dat.

Opluchting
Misschien allemaal onzin. Maar aan het einde van de uitzending gebeurde er niets wat me los van mijn hoge hartslag bijna de adem benam. Pauw kondigde af. Na zijn laatste woorden leunde Reinout Oerlemans meteen achterover. Hij rekte zich zelfs helemaal uit. Een beter bewijs dat een groot gevoel van opluchting zich van hem meester maakte was er niet. Hij had zelf ook in de gaten want hij veerde na vijf seconden meteen weer terug naar voren. Is het de druk van de aandeelhouders? Of was er geen tijd om goed voor te bereiden. Is er niemand in zijn geweldige bedrijf die de advocaat van de duivel speelt bij een dergelijk, belangrijk interview? Of kan Oerlemans het na zoveel jaar televisie zonder sparren? Dat zou me pas echt verbazen.

De Mastodonten en de communicatie - september 2010

Wijffels c.s. , Kelder en Storms

I Wijffels c.s.

Na het boek ‘Geert Wilders – Tovenaarsleerling’ met veel plezier te hebben gelezen, bleef er iets hangen. In augustus 2007 schreef Wilders een opinieartikel in de Volkskrant. Daarin betoogde hij dat een gematigde islam niet bestaat. En dat de Koran het Mein Kampf van een religie is die beoogt anderen te elimineren. Door de Koran met het boek van Hitler te vergelijken, viel Wilders het fascisme aan. Omdat zijn tegenstanders (Gretta Duisenberg, Harry van Bommel etc.) het voor de islam opnamen en Israël gingen aanvallen draaiden de rollen om. De Jodenhaat verschoof van rechts naar links en die verschuiving liep via de kritiek op het zionisme. Het antisemitisme was links geworden, het antifascisme rechts.

Hieraan moest ik denken toen ik zondag 19 september (alweer op de loopband in sportschool en dit keer het hele onderwerp bekijkend met geluid erbij) Herman Wijffels in Buitenhof zag. In navolging van Wallage, Tjeenk Willink, Lubbers, Veerman en al die andere mastodonten was Wijffels niet eens behoudend, nee hij pleitte voor terugkeer naar het oude en tegen het proberen van iets nieuws: regeren met gedoogsteun.

In Elsevier van 18 september schreef Syp Wynia dat er op het Binnenhof een generatiegevecht woedt. De veertigers tegen de 60+ers. De laatste categorie wil in tegenstelling tot vroeger niet meer vernieuwen. Zoals ik het zie willen ze terug. Terug naar het oude, vertrouwde polderlandschap. Terug naar de verzuilde samenleving. Terug naar het Nederland van 1919 (algemeen kiesrecht voor mannen én vrouwen) tot ongeveer 1990 toen de verzuiling toch echt was afgelopen en Wilders al lang haar had.

De onderhandelaars van Paars+ waren op Job Cohen na, veertigers. Het viel wat minder op omdat er naast Cohen nog twee van zijn generatiegenoten aan tafel zaten: Rosenthal en Wallage. Voor hen die Paars+ als ideale combinatie zien is het vanuit dit perspectief jammer dat Rutte, Halsema en Pechtold het niet wat harder hebben gespeeld.

Als communicatieadviseur is het fascinerend te zien dat de progressieve mastodonten terug willen naar het polderlandschap. Ze roepen immers in alle toonaarden dat vroeger alles beter was. Daar had je bij hen in de jaren ’60 en ’70 eens mee aan moeten komen!De veertigers daartegenover (Rutte, Wilders en Verhagen zijn ongeveer even oud) geven aan onconventionele paden te willen bewandelen. Links is nu ineens conservatief, of moet ik reactionair zeggen? Rechts is vernieuwend geworden. Misschien moeten Rutte en Verhagen om dat te onderstrepen hun haren ook wat langer laten groeien.


II Kelder en Storms

Waar ging het eigenlijk allemaal over? Dat was de vraag die bleef hangen na de ruzie die Jort Kelder en Pieter Storms uitvochten onder de ogen van Matthijs van Nieuwkerk in De Wereld Draait Door. Een paar opmerkingen.

1.      De redactie van dit programma heeft gefaald tenzij dit team uit was op rellerige publiciteit. In dat geval kan ik alleen maar zeggen: hoed af. Als het de redactie te doen was –zoals een zichzelf respecterend redactieteam van de publieke omroep betaamt- om uit de doeken te doen waar de twist tussen Kelder en Storms over ging, rekende men volledig mis. Storms en Kelder hebben allebei een ego dat te groot is om het poliklinisch te laten verwijderen. Zet twee van deze personalities bij elkaar in een tv-uitzending en je krijgt gegarandeerd een wedstrijdje verbaal ver plassen. Of nog erger en dat is dan ook gebeurd. Dat kan je inschatten en dat heeft de redactie niet gedaan. Of niet willen doen. Zie boven.

2.      De presentator faalde eveneens. Hij zat erbij en keek ernaar. Ook hij moet inschatten hoe iets gaat uitpakken. Een man met deze ervaring moet het dus niet accepteren dat een dergelijk onderwerp wordt aangedragen door zijn redactieteam. En als hij het al laat gebeuren, moet hij zo scherp zijn dat hij vooraf grenzen stelt en als die worden overschreden het onderwerp beëindigen. Van Nieuwkerk zat er bij als een reservespeler van een jeugdteam die bij twee graden boven nul en stromende regen maar één ding wil: warme chocolademelk. Hij bewoog nauwelijks en af toe leek het of hij bibberde.

3.      De publieke omroep is failliet. Het nieuwe seizoen, vooraf gegaan door 50 peperdure filmpjes waarin alle mediagoden van Hilversum omslachtig verklaarden dat de publieke omroep van ons allemaal is, brengt niets nieuws. Wakker Nederland maakt gebruik van mensen, of moet ik zeggen mastodonten(Van Westerloo, Bicker Caarten, Wiegel) die uit het oude bestel afkomstig zijn en krampachtig probeert na te doen wat de rest van Hilversum al jaren (fout) doet. De uitzending van DWDD illustreert in een notendop wat er mis is: een peperdure presentator geeft geen leiding aan een discussie die bij de publieke omroep helemaal niet thuis hoort. En dit alles gefinancierd door u en ik. Of zoals het in de kroeg heet: van onze belastingcenten.

Geert Wilders en het Calimero-effect - December 2010

Hoe om te gaan met Geert Wilders?

0 fout
Columns. Ik heb er iets mee. Als sinds 1979. In de schoolkrant van mijn middelbare school schreef ik - op verzoek van de redactie - een anonieme column. De rector wilde weten wie die schreef.... Hij vond ze opruiend van karakter. 
Als voorzitter van de JOVD Groningen legde ik mijn politieke ei in mijn maandelijkse column. Toen ik ze onlangs teruglas, moet ik wel eens glimlachen. Maar veel materiaal zou ik zo weer publiceren.
Als VVD-fractievoorlichter was het mijn taak de columns van Frits Bolkestein in de wekelijkse nieuwsbrief voor te bereiden. Als hij niets veranderde, vroeg ik hem wel eens of hij er ´0 fout´ onder wilde zetten. Vanaf nu schrijf ik een column op persoonlijke titel.

Geert Wilders en het Calimero-effect
Onlangs werd ik geïnterviewd door Meindert Fennema en Rosanne Goderie van de UvA. Feddema zal in 2010 een biografie van Geert Wilders publiceren. Omdat ik Geert al sinds het begin van de jaren ´90 ken, we waren een paar keer collega - vroeg Fennema mij om informatie. 
Dit waren mijn kernboodschappen voor Fennema over Geert Wilders:

Charmant en verwerpelijk
Geert is een geestige, charmante man. Paradox: hij onttrok zich vrijwel aan alle sociale evenementen die de fractie organiseerde. Als collega was hij hulpvaardig en zeer ter zake kundig. Ik heb geen hekel aan de mens Geert Wilders. Ik ga zelfs een stapje verder. Ik mag hem graag. Maar ik verwerp zijn standpunten en zal hem dus bestrijden.


Ondemocratische partij
Geert Widers leidt een ondemocratische partij. Je kan er geen lid van worden. Je hebt geen invloed op het partijprogramma of het verkiezingsprogramma. En ook niet op de lijst waarop de adspirant volksvertgenwoordigers staan. Daarover beslist alleen Geert. Dat hoort niet. En zeker niet in het Nederlandse democratische systeem. Iedere zichzelf respecterende, Nederlandse democratische partij zou de PVV om deze reden, niet om inhoudelijke redenen, moeten uitsluiten van besprekingen voor regeringsdeelname.

De PVV en de rechtsstaat
Wilders had vanaf het begin radicale standpunten over asielbeleid en ook over sociale zaken, het beleidsterrein waarop hij Robin Linschoten en Henk van Hoof adviseerde. Dat stond meer liberaal georiënteerde kamerleden als Dijkstal en Korthals niet erg aan. `Dijkstal en Korthals vinden mij veel te rechts` zo zei Geert ooit tegen mij.
Ik heb meerdere malen een onaangenaam gevoel gehad als Geert standpunten in mijn bijzijn uitte over asielbeleid en ook over Israël. Ik ben zelf altijd pro-Israëlisch geweest. In het Jacob Soetendorpwoud (een bos dat in Israël is aangelegd ter nagedachtenis aan de vader van de bekende rabbijn Abraham Soetendorp) heb ik een boom geplant. Maar ik ben niet blind voor de fouten van een land dat van vele kanten onder druk staat. Geert was dat wel. Vanuit die gezichtspunten heb ik destijds al gezegd tegen collega´s dat ik Geert de rechtsstaat niet toevertrouw. Dat geldt nu in versterkte mate.

Vertrek onnodig
Geert Wilders was nog steeds VVD-er geweest als Gerrit Zalm hem vijf jaar geleden staatssecretaris van Sociale Zaken had gemaakt en niet Henk van Hoof had gevraagd. Ik gunde het Henk van harte en hij heeft het ook uitstekend gedaan, maar Geert besefte toen hij werd gepasseerd, dat zijn rol binnen de VVD was uitgespeeld toen niet hij maar Henk werd gevraagd. Gerrit Zalm in de eerste plaats en Jozias van Aartsen hebben dit niet goed gemanaged. Altijd al heb ik gevonden dat Zalm de slechtste politiek leider was die de VVD heeft gehad. Hij was tussen 1994 en 1998 overigens wel de beste minister van Financiën aller tijden. Daarna zong zijn ego zich los van de werkelijkheid. Zijn falend leiderschap na zijn ook al mislukte periode als fractievoorzitter onderstreept dit. Gerrit had tegen Geert moeten zeggen: `Je maakt het me af en toe niet makkelijk, maar je hebt wel een goede staat van dienst bij de VVD. Laat nu maar eens zien wat je kan. Ga maar eens een tijdje regeren.´Dan was het nooit uit de hand gelopen met Geert Wilders.

Communicatie: hoe om te gaan met Wilders
Geert Wilders weet beter dan wie ook hoe je de media moet bespelen. Hem aanvallen door hem te vergelijken, met wie of wat dan ook is een doodlopende weg. Slechts op de inhoud is hij voor zijn politieke tegenstanders klopbaar en dan nog alleen als zij zelf met goede initiatieven komen.

Geert moet je niet stellenderwijs maar vragenderwijs benaderen. Als hij met nieuwe dingen komt, vraag hem dan het hemd van het lijf. ´Hoezo kopvoddentaks? Wie valt daar onder, hoe hoog is die taks, wat wil je bereiken, je wil van die hoofddoekjes af, wil regels, maar nu is het kennelijk toch weer goed als ze er maar voor willen betalen. Hoe zit het dan in dit kader met de onderdrukking van de vrouw? Je slaat er  geld uit, maar de vrouw blijft in de kou staan, hoezo, partij van de vrijheid? Geldt dat niet voor de vrouw? In de Tweede Kamer en in de media overheerst bij de reacties op deze politieke vorm van stinkbommen gooien, de verontwaardiging. Dat speelt Geert in de kaart. Want dat willen de mensen graag horen. Pechtold is hier de kampioen. Ik denk dat hij iedere maand bloemen van Geert krijgt. Want de peilingen blijven stijgen.

De PVGW en het Calimero-effect
Nederland houdt van Calimero´s. Ze krijgen snel de sympathie van de bevolking. En Geert is een meester in het scheppen van het ´Zij zijn groot en ik is klein-gevoel´. Die kans mag hem niet worden gegeven.
Net als Pim Fortuyn zal ook de PVGW, de Partij Van Geert Wilders een strovuur zijn. Heftig oplaaiend en veel brandwonden veroorzakend. Maar uiteindelijk net zo snel uitdovend als brandend.

GroenLinks en de Communicatie

Augustus 2011

Voorop gesteld: als het waar is wat wordt beweerd (hoor en wederhoor!) vind ik het volgende.

Yolande Sap heeft een beginnend verslaggever, Lise Witteman van HP/De Tijd geïntimideerd door te zeggen dat GroenLinks het verhaal over Mariko Peters, Tweede Kamerlid van GroenLinks hoog opneemt. En dat ze, zo zei Sap tegen Witteman, maar beter aan haar carrière kon denken als startend journalist, voordat ze zou gaan publiceren.

Even een stapje terug. De gebeurtenissen rond Mariko Peters laten mij siberisch voor zover het politieke integriteit betreft. Ja inderdaad, het was slordig, om een subsidie-aanvraag te behandelen van een instantie waarvan de directeur later je levenspartner zou worden. Maar, en hier onderscheid Mariko Peters zich van talloze politici die dat heel anders doen: ze heeft ruiterlijk toegegeven dat ze fout zat. Point taken.

René van der Linden en Jack de Vries, beiden voormalig staatssecretaris, deden dat bijvoorbeeld niet. Toen Van der Linden moest aftreden omdat er onder zijn verantwoordelijkheid maar op losgeprutst werd met ons paspoort was zijn reactie: "Ik ga, reculer, pour mieux sauter". Met andere woorden: hij had niks fout gedaan. En nog veel erger, het gerommel van Jack de Vries met zijn adjudant werd door hem zelf nooit als fout bestempeld. Hij ging wel weg, maar dat het mis was dat hij een regel overtrad die hij als bewindsman als eerste diende te respecteren, hoorde je hem niet zeggen. Overigens vreemd dat zijn politieke baas, Eimert van MIddelkoop in deze zaak zo bleef zwijgen als het graf. Ra-ra hoe zou dat nou komen?

Strikt staatsrechtelijk mogen, zo vind ik, politici nooit meer een publieke functie bekleden als de Tweede Kamer hun gedragingen heeft veroordeeld en zij zelf niet hebben erkend dat ze fout zaten. Als ze dat wel doen, staat er niets meer tussen de Kamer en de politicus. Dan kan met een schone lei worden verder gegaan. Lord Carrington deed het zo in Groot-Brittannië, Benk Korthals deed het bij ons. Gewoon zeggen: dit was fout en ik neem de verantwoordelijkheid en treed af.

Terug naar Sap. Als het waar is, heeft Yolande Sap ongeveer het ergste gedaan wat een politicus kan doen: de vrijheid van meningsuiting proberen te blokkeren door aan persbreidel te doen. Intimidatie is op zichzelf al een ernstige overtreding. Het in de weg staan van een journaliste door haar te waarschuwen voor mogelijke gevolgen voor haar toekomst is niets meer en niets minder dan een politieke doodzonde. Geen wonder dat GroenLinks zo klungelde toen de partij na de eerste berichten over Peters’ misstap zo krampachtig en veel te beperkt reageerde. Voor mij is het glashelder: Peters mag blijven, Sap moet weg.

Hans Wiegel en de Communicatie

april 2011

Ik ben er nog steeds trots op. Twee handtekeningen in een boek dat een klassieker in de communicatieliteratuur kan worden genoemd. Ik heb het over het in 1999 verschenen werk Hans Wiegel en de Media van de hand van Willem Bemboom. Op het schutblad van mijn exemplaar staan opdrachten van zowel de - veel te vroeg overleden - auteur als de hoofdpersoon.

Het boek verdient eigenlijk een nieuwe editie. In de afgelopen twaalf jaar is Wiegel er namelijk in geslaagd talloze praktijkvoorbeelden aan zijn rijke communicatie-oeuvre toe te voegen. Laatste wapenfeit: Wiegels eclatante optreden in de media over de geslaagde coalitieonderhandelingen in de provincie Brabant. Hij haalde er vrijwel alle kranten mee, maar ook radio en tv-verslaggevers stroomden gretig toe toen het akkoord in Den Bosch werd gepresenteerd.
Welke lessen zijn te trekken?

1.      Nieuws is wat afwijkt: Hans Wiegel bouwde als formateur aan een coalitie waarin zowel de VVD als de SP (twee uitersten in het politieke landschap) vertegenwoordigd zijn. Wiegel staat bekend als een politicus die graag met het CDA samenwerkt. Het zoeken van deze tegenpool doet bij velen –zeker in zijn eigen partij- de wenkbrauwen fronsen. En maakt nieuwsgierig.

2.      Wiegel is er door vooral het bovenstaande te beklemtonen in geslaagd zijn strategische opzet bij het vormen van deze coalitie te verhullen. In de eerste plaats heeft hij van de SP door haar te laten deelnemen aan het college van GS, in één klap een bestuurderspartij gemaakt. De SP was altijd een getuigenispartij. Door deze beweging behoort de SP ineens tot het establishment. Dit zal haar op termijn voor problemen stellen.

3.      Wiegel is er tevens in geslaagd de PvdA te beschadigen door haar uit de coalitie te houden. Dit werd echter niet met veel tromgeroffel gepresenteerd.

4.      Door een neutrale opstelling (door een beheerste communicatie) van de formateur kon hij de VVD-lijsttrekker laten schitteren als grote overwinnaar van de onderhandelingen. Daarmee wordt het traditioneel in Brabant sterke CDA in de schaduw geplaatst. Dit alles vergroot tenslotte ook nog eens het draagvlak van Wiegel in zijn eigen partij.

Wiegel is nog wel eens verweten de beste stuurman aan wal van de VVD te zijn. Na de Brabantse coalitievorming kan dat niet meer. Willem Bemboom, begenadigd journalist en de mediatrainer waarvan ik heel veel heb geleerd, onderkende als geen ander het communicatietalent van Hans Wiegel. En schreef voor ons allemaal het geheim van een krachtig optreden in de media in eerder genoemd boek. Voor wie geïnteresseerd is: misschien bij de tweedehands boekhandel of via uitgeverij Strengholt.

De Premier en de Communicatie

Juli 2011

De teflonlaag leek ondoordringbaar. Soepel en ontspannen zond onze minister-president zijn boodschappen uit. Ronald Reagan had eindelijk zijn opvolger gekregen. Premier Mark Rutte was de nieuwe ‘Great Communicator’.

En toen. Toen kwam de Eurotop over nieuwe financiële steun aan Griekenland. Was het de vermoeidheid na een intensief jaar van formeren en alles voor de eerste keer doen? Was het de historicus in Rutte die het grote geheel belangijker vond dan de koele cijfers? Of was het misschien een falend ambtenarenapparaat dat de MP niet scherp genoeg had gebriefd?

109 miljard steun aan Griekenland inclusief het bedrag dat particuliere banken daaraan bijdragen. Zo had Rutte het verteld. Het bleek niet een inclusief maar een exclusief verhaal te zijn. In de geoliede machine die Mark Rutte heet is ineens een flinke schep zand terecht gekomen. 52 miljard. Dat is een vijfde van onze rijksbegroting. Geen bedrag voor vergissingen.

Er zijn twee mogelijkheden: of Rutte wist niet precies – om welke reden dan ook – hoe het in elkaar stak. Of hij heeft de maatregel te rooskleurig willen presenteren. Dat laatste geloof ik niet. Ik ken Rutte sinds het midden van de jaren ’80. Ik heb met hem gewerkt. Nooit belazerde hij de kluit. Optie 1 moet het dus zijn.

Wat vindt de communicatie-adviseur?Hou vast aan de tekst die FD op pagina 7 van haar editie van 27 juli publiceerde: ‘Van de totale omvang van het extra pakket waartoe is besloten, komt die betrokkenheid (van de private sector; red.) op ongeveer Euro 50 miljard netto, op een totaalpakket van Euro 109 miljard tot en met 2014.’ Als je het woord ‘op’ in deze tekst vervangt door ‘bovenop’ is alles direct verklaard en duidelijk. Geef toe dat je de uitleg van de ambtenaren verkeerd had begrepen. Of dat je die niet helder had uitgelegd. Wees hierin ruiterlijk en draai er niet omheen.

En deel twee van het advies: kruip niet in je schulp door alle cijfers aan Jan Kees de Jager over te laten. Pak de eerste de beste kans om aan te geven dat dit verhaal ook beheerst met beide kanten aan. Want anders? Krijgt Mathijs Bouman, macro-econoom, gelijk en is Mark Rutte definitief zondagskind af.

Willem Duys en de Communicatie

2 juni 2011

Aan het begin van de jaren ’70 kreeg ik mijn eerste radiootje. En iedere zondag om 10 uur luisterde ik, vaak in bed naar ‘Muziek Mozaïek’. Dat programma werd gepresenteerd door de man die ik ruim veertig jaar mateloos heb bewonderd: Willem Duys.

Was het die stem, die woorden als het ware aanblies, waren het de met veel superlatieven doorregen zinnen, nee het was iets anders. Het geheim van Willem Duys zat hem in zijn niet te stuiten gevoel van optimisme vanuit diep geworteld enthousiasme dat mij niet ophield te boeien.

Of ik hem nou zag op tv, hoorde op de radio of las in één van zijn geweldige column’s in Elsevier, want wat kon hij ongelofelijk goed schrijven, het begon bij mij meteen te tintelen. En nu, op deze zonovergoten Hemvelvaartdag, kon het toepasselijker, vlak bij het Hilversum waar ik opgroeide en hij groot werd, tintelt het nog steeds als ik over hem schrijf.

Willem Duys kon veel. Hij haalde Marlène Dittrich en wie al niet naar het Grand Gala du Disque, maakte van Godfried Bomans een groot performer, bracht Toon Hermans en Wim Kan bijeen op een premieplaatje. Stoeide met dolfijnen, olifanten en krokodillen. Zag het talent in later zeer grote artiesten. En had een ongeëvenaarde passie voor tennis. "Ze mogen me alles afnemen", zei hij eens, "als ze me dat tennissen maar laten. Ik heb mijn leven lang op de tennisbaan doorgebracht."

Ik heb hem één keer mogen ontmoeten. In het Bonte Paard in Laren. Wat een feest. We spraken lang over de Grote Drie: Kan, Sonneveld en Hermans. Wat was hij nòg leuker en aardiger dan ik had gehoopt. Oog in oog overtrof hij mijn verwachtingen.

In de jaren ’70 was alles VARA, PvdA, links en rood. Er was het kabinet Den Uyl, progressief deugde en wie daar niet aan voldeed, had geen hart. De VVD en het CDA waren duivels, het onbrak nog aan de horentjes en de pijlstaart. Een geur van somberheid, wantrouwen en pessismisme.

Door al dit geweld heen brak Willem Duys die liet zien en horen dat het ook anders kon. Leve de Koningin, goed zijn voor je moeder en vliegen met de KLM. En wat gaf hij veel dingen weg. Liefde voor het tennis, door het van prachtig commentaar te voorzien vanaf het Melkhuisje. Feiten en cijfers, die ook al waren ze van jaren geleden altijd klopten. En in feite waren de radioprogramma`s op zondagmorgen colleges over de wereld van de lichte muziek. Met als terugkerend leidmotiv zijn vriend Rogier van Otterloo als hij zich richtte tot zijn ‘beminde melomanen’. Als er wel eens commentaar kwam dat het wel een onsje Van Otterloo minder mocht, zei hij altijd: "Maar, weten jullie wel wat Rogier betekent voor de lichte muziek?" En hij zette dat dan kracht bij door te vertellen dat de grote Bert Bacharach tranen op zijn wangen had bij het horen van Van Otterloo`s arrangement van "Make it easy on yourself" vertolkt door Rita Reijs.

Afscheid? Nee, natuurlijk niet. Willem Duys zit zo in velen zo verankerd dat hij nooit echt weg zal zijn. Voor alles wat hij heeft gegeven neem ik mijn hoed diep af. En in zijn eigen woorden die hij sprak toen hij in maart `74 Wim Sonneveld herdacht: “Willem, rust zacht en doe het doek maar dicht”.

De NS en de communicatie

Januari 2012

De ‘An-As’ zoals Camille Eurlings het ooit zei, zodat zijn nieuwbakken staatssecretaris Huizinga op het verkeerde been stond en daardoor niet verantwoordelijk werd voor het treinvervoer, de ‘An-As’ schiet weer eens tekort en communiceert daarover erbarmelijk.

Winterleed
Al vele winters en herfsten geleden beloofde opeenvolgende directies van NS en ProRail dat het nu eindelijk goed zou komen. Met vallende bladeren, hoge en lage temperaturen, sneeuw, storm en wat heb je al niet aan afwijkend weer, loopt het treinverkeer vast, worden reizigers wanhopig en Tweede Kamerleden boos. Dit wordt geen kroniek over hoe het schandelijk het allemaal wel niet is. Dat laat ik graag aan de krant van wakker Nederland over. Het moet over communicatie gaan.Want gebrekkige communicatie kan de NS-directie worden verweten. In twee opzichten.

Falende inkoopbeleid
Om te beginnen: NS en Pro-rail zijn verantwoordelijk voor mededelingen die er moeten komen als het treinverkeer is ontregeld. Als websites niet bereikbaar zijn, is dat gewoonweg falend inkoopbeleid. De capaciteit is te klein en daardoor wordt het publiek niet goed geïnformeerd. Daarop zijn de directies afrekenbaar.

Appels en Peren
Maar er is nog een ander communicatie-aspect dat onderbelicht is. NS en Pro-Rail vertellen niet het hele verhaal. In de media worden bij slecht weer steeds vergelijkingen gemaakt met Zwitserland, Noorwegen en Oostenrijk. Daar is het – veel vaker dan bij ons – regelmatig steenkoud, valt veel sneeuw en zijn er vallende bladeren. Dus dat kan in ons land dan toch ook, schrijven en roepen de media. Mijn verwijt aan de directie van NS en Pro-Rail is dat ze verzuimen te vertellen dat dit appels met peren vergelijken is en dat het een centenkwestie betreft. En dat niet alleen.Want de spoorroutes in de drie eerder genoemde landen zijn niet complex. Rechttoe, rechtaan, lopen de sporen van A naar B. Veel minder dan bij ons zijn er knooppunten zoals Amsterdam, Utrecht en Amersfoort. Kruisende spoorlijnen zoals er bij ons in overvloed zijn, komen daar veel minder voor. Minder wissels dus en minder diensten per uur. De kans op uitval wordt daardoor veel kleiner.

Investeren
Ten slotte: Zwitersland en Noorwegen (van Oostenrijk weet ik het niet) hebben dure – en goed werkende – oplossingen gekozen voor wisselsystemen. Dat geld is er in Nederland niet. Want als wij dat ook willen wordt een treinkaartje fors duurder. En Nederland kan (wil) dat niet betalen.

Wees eerlijk!Mijn advies aan NS en ProRail: wees eerlijk. Vertel gewoon het hoe het zit. Beloof nooit meer beterschap want die komt er niet. En blijf met jullie aardige conducteurs en machinisten doen waar jullie hartstikke goed in zijn: in een overbevolkt land veilig en snel per trein mensen vervoeren.

De Publieke Omroep en de Communicatie

December 2011

Johan Derksen in Maarten!, Maarten van Rossem in VI. Ik heb het genoegen de PR van het blad Maarten! te verzorgen en in het laatste nummer van dit jaar is Johan Derksen naast Maarten van Rossem de man waar het allemaal om draait. Johan is speciale gast van Maarten van Rossem. Auto`s, de gemeenschappelijke jeugd in Gelderland, voetbal en Cuby and the Blizzards staan daarbij centraal. Onderwerpen die ongetwijfeld ook worden besproken in de uitzending van VI op vrijdag 18 november, als Maarten van Rossem bij VI aan tafel plaatsneemt.

Derksen beroert
Johan Derksen is een apart geval. Al meer dan dertig jaar bezig met VI (spreek uit vee-ie) het voetbalvakblad. Ik hoor Harry Vermegen nog schreeuwen in het radioprogramma Tussen Start en Finish dat over sport ging en waar een keer in de marge iets over `Vader Abraham` werd besproken`: "Vieze, vuile Johan Derksen van Voetbal International! Rod Steward heeft lekker ook niets met sport te maken." Derksen vond het maar niks dat Spaan en Vermegen zich met Pierre Kartner bemoeiden. Zelf besteedde hij dezelfde week ik VI aandacht aan Rod Steward. Derksen maakt al jaren iets los bij mensen en dat komt echt niet alleen door al dat haar in en rond zijn gezicht.

Diva`s
Interessant is wat er gebeurde toen de Televizier Ring, dé publieksprijs van de publieke omroep naar VI ging. Dat Derksen daar vrij ontspannen mee omging vond ik niet zo verrassend. Nee, veelzeggend was de redactie van het Hilversumse wereldje toen de uitslag vast stond. De Koningin-moeder van de AVRO Mies Bouwman en de diva van RTL Linda de Mol vielen over elkaar heen om uit te stralen dat VI niet een representatieve winnaar was. AVRO-directeur Willemijn Maas ging zelfs zo ver dat zij de opzet van de verkiezing wilde veranderen.

Schaamte
Een kort zijpad: zelden heb ik zo met plaatsvervangende schaamte naar de radio geluisterd toen mevrouw Maas stil stond bij het overlijden van Willem Duys. In haar `In Memoriam` dat nooit persoonlijk werd en van het ene cliché naar het andere hobbelde, beledigde zij de nagedachtenis van deze AVRO-icoon.

De USSR en de Muur
Maar terug naar de hoofdweg. Het was veelzeggend. Niet de omroep (zowel publiek als privaat) had het bij het verkeerde eind, nee de kijker had het niet goed begrepen. Dat was in feite de boodschap die de gevestigde orden van Hilversum uitzond. Het blijft verbijsterend te constateren dat de communistische partij in Rusland niet meer aan de macht is, de muur is gevallen maar ons omroepbestel krampachtig overeind wordt gehouden.

Ruiterlijkheid
Jaar-in-jaar-uit maken dezelfde mensen in Hilversum de dienst uit. Elke vernieuwing en verfrissing wordt in de kiem gesmoord. Tsja, dan zijn de druiven zuur als een programma dat lak heeft aan de gevestigde orde er met de hoofdprijs vandoor gaat. Nu naar de communicatie: wie geschoren wordt, moet stil zitten. Bouwman, De Mol en al die andere omroepbonzen hadden moeten slikken. `Point taken` had de boodschap moeten zijn. En ruiterlijkheid was hier geboden, waar arrogantie ontsierde.

Cas Spijkers en de Communicatie

1946 - 2011

Herinnering
Ik heb een keer met hem gegeten. In Drunen, in het restaurant `De Duinrand` van Wulf Engel vond de overdracht plaats van het voorzitterschap van het Gilde van Nederlandse Meesterkoks. Wulf Engel werd de nieuwe president en Cas Spijkers trad af. Ik mocht bij hem aan tafel zitten. Hoogtepunt was de 1e gang. Toen die werd uitgeserveerd kreeg Cas Spijkers als scheidend voorzitter natuurlijk als eerste zijn bord. Nog voor de laatste gasten aan de tafel van het voorgerecht werden voorzien had de vertrekkende chef het al op. Besmuikt keek hij toe hoe de laatste borden werden neergezet en zei schuldbewust: "Een chef is ook maar een mens". Cas Spijkers is niet meer. Culinair Nederland treurt massaal om het heengaan van de eerste mediakok van Nederland.

Alliance
Heel verklaarbaar. Want de opkomst van de Nederlandse keuken heeft alles met de loopbaan van Cas Spijkers te maken. Natuurlijk, in de jaren `70 en `80 was er in ons land al iets van een culinaire traditie ontstaan. Het ontstaan van de Alliance Gastronomique Néerlandaise was daarvan het begin. Maar  een regelrechte doorbraak kwam pas tot stand toen Cas Spijkers als patron-cuisinier van restaurant `De Swaen` publiciteit zocht en kreeg. Het geheim van Cas Spijkers school in zijn vermogen te communiceren. Via de televisie, hét toen nog meer dan nu beproefde medium om een bekende Nederlander te worden, maakte hij van het vak `Chef` iets waar je tegenop ging kijken. Met zijn bekende savoir vivre, gemoedelijke uitstraling maar bovenal zijn in alle vezels uitgestraalde vakmanschap baande hij de weg voor mensen als Paul Fagel, Toine Hermsen, Robert Kranenborg, Wulf Engel en later voor andere horeca-iconen als Jonnie Boer en Sergio Herman.

TV-kok
Cas Spijkers was in feite de eerste `TV-Kok`. Hij werd zo bekend dat zijn naam direct aan het begrip `gastronomie` werd gekoppeld. Paul de Leeuw zette Cas Spijkers op zijn repertoire. Het gevleugelde "Walla" is daarbij het sleutelwoord. Een groter compliment kon hij in feite niet krijgen: `Immitation is the greatest form of flattery`. Na Cas Spijkers werden veel meer chefs BN-ers. Maar hij baande dit pad. Door zijn vakmanschap, zijn passie en zijn gevoel voor communicatie.

Twee sterren uit een pakje
Toch ging het mis. Dat kwam doordat de zorgvuldig opgebouwde reputatie van Cas teniet werd gedaan door zijn eigen succes. Toen Cas op de televisie ging koken - en veel geld verdienen - met instant producten uit de voedingsindustrie brokkelde die reputatie af tot het dramatische moment dat hij met zijn restaurant failliet ging. Twee sterren en een saus uit een zakje van Knorr gaan nu eenmaal niet samen. Dat vonden niet alleen zijn vakgenoten, nee dat vond ook de bezoeker van zijn restaurant.

Academy
Gelukkig herpakte de charmante Brabantse chef zich op weergaloze wijze. In 2007 kwam de `Cas Spijkers-Academy` van de grond. Daar kwamen de grondbeginselen van Cas` communicatie weer tot hun recht: authenticiteit, passie, gedrevenheid en niet te vergeten gastvrijheid. De Toque dus diep afgenomen: voor Cas Spijkers: aardige, gedreven topkok. Meneer Spijkers, rust zacht en doe het vuur maar uit.

De COA-Communcatie

September 2011

Martijn Bink had een mooie primeur in het NOS-journaal. Staande voor het gebouw van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) luidde hij namens tientallen medewerkers van deze organisatie de noodklok. Tientallen ontslagen aan de top, een exorbitant beloningsbeleid, een dure dienstauto en last but not least, een cultuur van angst gevoed door de directeur Albayrak verspreidde een geur die de stankafsluiter van het COA niet langer had kunnen tegenhouden.

Minister Leers van Immigratiebeleid reageerde daags erna adequaat. Hij kondigde, na meteen de Raad van Toezicht te hebben gesproken, een diepgaand onderzoek aan en deelde en passant mede dat de Balkenende-norm vanaf dit moment geldt voor de Directeur. Geen straffe veroordeling, maar nu eerst de feiten, was zijn boodschap.

Hoe anders meende het COA zelf te moeten spreken over wat er die twee afgelopen dagen allemaal naar buiten was gekomen. De Directie herkende zich totaal niet in het beeld dat was geschetst. Sterker nog, de leiding van de organisatie steunde vierkant de Algemeen Directeur.

Geen woord van piëteit voor medewerkers die toch veel op zij hadden moeten zetten om naar buiten te treden. Geen boodschap van nu de feiten op tafel, straks conclusies trekken. Geen mededeling over de aanpassing van de salarisnormen. Het COA en de communicatie lijken niet voor elkaar geschapen.

Een volwassen journalistieke rubriek als het NOS-journaal gaat natuurlijk niet over één nacht ijs door zo stevig in te zetten over wat er bij het COA gaande is. En Martijn Bink legde zoveel feiten neer, dat het wel heel wonderlijk moet lopen, dat het tot rectificatie van deze berichtgeving zou moeten komen. Als tenslotte ook de minister na overleg met de RvT aangeeft dat de zaak tot op de bodem wordt uitgezocht, kan een zichzelf respecterende organisatie niet langer doen alsof zijn neus bloedt.

Het COA heeft zichzelf een zeer slechte dient bewezen door de struisvogel als mascotte te kiezen. Dat dit de reactie is van een zelfstandig bestuursorgaan waar miljoenen per jaar over tafel gaan, zegt veel over hoe het er daar aan toegaat. En onderstreept het vermoeden van het NOS-journaal dat er heel veel mis is bij de organisatie die geacht wordt onze asielopvang te regelen. Het is de reactie van de angst.

De EO en de Communicatie

3e Paasdag 2012

De EO heeft spijt van de ‘Grote Jezus Quiz’. Ik heb die quiz bekeken en er veel plezier aan beleefd. Waarbij telkens de geachte bij mij boven kwam: “Wat goed dat de EO dit durft”.

De EO is zeker in haar beginperiode altijd de omroep van de truttigheid geweest. Zo was daar ‘Tante Annie’ die op een infantiele manier het evangelie voorlas. Je had programma’s met Elly en Rikkert Zuiderveld, Henk Binnendijk en een presentator met een pony en snor. Ze hadden gemeent dat ze zo enormbetuttelend konden praten over het geloof. ‘De Here dit, en de Here dat’. Als klap-op-de-vuurpijl organiseerde de EO dan ook nog ieder jaar een jongerendag waar een beetje jongere niet dood gevonden wilde worden. Rokken, vlechten, spencers, sandalen. Al met al was het om van aan de drank te raken.

En toen, ineens een paar geleden, het klinkt bijna als een wonder uit het Nieuwe Testament, veranderde er iets. We kregen Arie Boomsma. We kregen ‘Blauw Bloed’ en er kwamen programma’s als ‘God in de Lage Landen’, weergaloos gepresenteerd door Ernst-Daniël Smit. De EO kreeg lef en ging steeds verder. En in mijn ogen ook de goede kant op.

Tot dat op een regenachtige Tweede Paasdag de ‘Grote Jezus Quiz’ werd uitgezonden. Toen stonden kennelijk een paar gekwetste leden op en deden hun beklag. De EO en de communicatie. Hoe nu verder? Directeur Arjan Lock zegt dat met dit programma een grens is overschreden.

Drie opmerkingen:
 1.      In het Oude en het Nieuw Testament blinken Bijbelse figuren uit door onorthodoxe vormen van naar voren treden. Daarbij werden heel wat mensen gekwetst. Maar ze bereikten wel hun doel.
2.      De EO zit op het goede spoor. Laat dit geen eindpunt zijn, maar een tussenstation waarbij even wordt nagedacht in welk tempo en via welke route verder te reizen. Maar, ik zou bijna zeggen in Godsnaam, rijdt verder!
3.      Publiciteit genereert altijd weer publiciteit. De spijtbetuiging van Lock zal ongetwijfeld weer veel mensen doen nadenken over Jezus, Pasen etc. etc.

De Koningin en de communicatie

Willem-Alexander moet nu regent worden - 26 februari 2012

De last van het koningschap
Uneasy lies the head that wears a crown. Shakespeare had het ruim vierhonderd jaar geleden al scherp in de gaten. Voor Koningin Beatrix moet het sinds vrijdag 17 februari bijna onmogelijk zijn de last van het koningschap te dragen. Het ongeluk dat haar zoon Friso overkwam, de comateuze staat waarin hij zich nu bevindt en de vragen die zijn vrouw de komende weken moet gaan beantwoorden, zijn dingen die een moeder 24 uur per dag in beslag nemen.

Hoofd en handen vrij
Mag het van iemand die fulltime bijstand moet en wil verlenen, worden gevraagd tegelijkertijd staatshoofd te zijn? Ik vind van niet. De vraag of de Koningin haar taak nog wel goed kan uitoefenen is overigens helemaal niet relevant. Iedereen die zich maar een beetje in de omstandigheden van de Koningin inleeft, zal dat begrijpen. Begrip voor wat zich nu in Oostenrijk rondom het gezin van prins Friso afspeelt, heeft iedereen. Vanuit dat perspectief rijst de vraag wat er in het belang van dat gezin en de moeder van prins Friso moet gebeuren. De Koningin moet haar handen en haar hoofd vrij hebben in deze loodzware tijd. Van haar mag nu niet langer worden gevraagd Nederland er ‘even bij te doen’. Talloze problemen, ook op het gebied van communicatie doemen op als zij het koninklijk gezag blijft uitoefenen. Een mogelijke oplossing biedt een artikel uit de Grondwet.

Regent
In artikel 37 van die Grondwet staat in het eerste lid, onderdeel d, dat de Koning het koninklijk gezag tijdelijk kan neerleggen. Een regent oefent dan het koninklijk gezag uit. De regent wordt bij wet benoemd. Die wet wordt door de beide Kamers der Staten-Generaal behandeld. Ook weer bij wet kan de Koning het koninklijk gezag hervatten.

Logische stap
Wie moet die regent zijn? Het antwoord op die vraag ligt voor de hand. Destijds prinses Juliana nam in 1948 een paar maanden de taken voor haar moeder Koningin Wilhelmina – die oververmoeid was- waar. Kort voor haar aftreden hervatte Wilhelmina het koninklijk gezag. Het is niet meer dan vanzelfsprekend dat kroonprins Willem-Alexander in deze moeilijke periode regent wordt en voor zijn moeder waarneemt. Dat zou dan ook de opmaat kunnen zijn voor het uiteindelijke koningschap van de kroonprins. Iets waar iedereen aan moet wennen, maar een logische stap is in het licht van de tragedie zoals die zich nu in Oostenrijk afspeelt.

De PvdA en de Communicatie

17 februari 2012

Het interview dat PvdA-leider Job Cohen en partijvoorzitter Hans Spekman gaven aan Trouw zijn alweer drie dagen lang aanleiding voor gedoe. Gedoe binnen de partij, die samen met CDA en VVD decennialang de steunplilaar was waar de Nederlandse democratie op rustte. Door al dat gedoe en niet te vergeten, het sterke optreden van SP-leider Roemer, dreigt dit fundament zware averij op te lopen.

DefinitiefVan mijn vader leerde ik al lang geleden dat alles wat je opschrijft tegen je gebruikt kan worden. ‘Als dingen gevoelig zijn, kan je beter dingen uitpraten. Op papier is alles meteen zo definitief. En je kan ook niets corrigeren, als het fout overkomt’, hield hij mij destijds voor. Deze les had Frans Timmermans zicht ter harte moeten nemen toen hij zijn e-mail aan Cohen en Spekman scheef. Los van de levensles van mijn vader , zijn er nog twee communicatiewetten aan vast te knopen.

Intern = externTen eerste: intern = extern. E-mails bedoeld voor bepaalde personen of kleine groepen worden volgens de Wet van Murphy, naar buiten gebracht omdat er altijd mensen zijn die er zelf beter van willen worden. En in de politiek geldt dat nog in versterkte mate. Dat Timmermans zoals hij zelf schrijft zijn verhaal ‘niet in de fractie’ kwijt kon, is geen excuus. Hij had ook om een persoonlijk onderhoud kunnen vragen. Wie zou dat een prima oud-staatssecretaris kunnen weigeren?

AfschuivenEn ten tweede: als je dan in fout gaat, erken het dan ook ruiterlijk en ga er niet allerlei dingen aan vastknopen. Ik hoorde Timmermans zeggen dat dit toch allemaal weer zo vervelend was, want het leidde af van de dingen rond ‘Rutte en zijn kliek’ die veel belangrijker waren. Het publiek heeft hier natuurlijk totaal geen boodschap aan. Dat denkt: ‘Eerst maak jij de rotzooi en vervolgens wordt Rutte erbij gesleept om er een mooie draai aan te geven’.

AgitatieEn Cohen? Die begint meer en meer op oud-minister Donner te lijken. Een man die krampachtig volhoudt dat alles onder controle is, maar zich ongemakkelijk voelt en dat ook laat zien. En geagiteerd raakt als journalisten daar naar vragen.

Bouterse en de communicatie

24 april 2012

Gevlogen vogel
Het is bijna vijftien jaar geleden maar het emotioneert me nog steeds. Nederland kon Desi Bouterse in Brazilië laten oppakken. Bouterse was in ons land veroordeeld voor drugshandel. Bij verstek natuurlijk, want de vogel zat hoog en droog in Suriname. Maar in de zomer van 1997 niet. Toen zat de ‘Bevel’ even in zijn buurland en kregen de Braziliaanse autoriteiten daar lucht van.
Hans van Mierlo was destijds minister van Buitenlandse Zaken. Winnie Sorgdrager, zijn partijgenoot, bekleedde misschien wel de belangrijkste post in het kabinet Kok I: minister van Justitie. Van Mierlo nam het besluit het arrestatiebevel niet te laten uitvaardigen. De relaties met Suriname zouden kunnen worden beschadigd.

Het kabinet bleef zitten
In het licht van de Decembermoorden en alles wat er daarna in Suriname is gebeurd vond ik het verschrikkelijk dat Bouterse vrijuit ging. Destijds was ik speechwriter van Frits Bolkestein. Ik gaf hem te kennen dat Van Mierlo en Sorgdrager hier niet mee weg mochten komen. “Ook al kost dat ons het kabinet” vroeg Frits mij. “Ook al kost het ons het kabinet”, gaf ik als antwoord.
De afloop van is natuurlijk bekend. Kok, Dijkstal en Van Mierlo zaten de rit uit. Schrale troost was dat ik er later achter kwam dat men op Justitie woedend was over wat er was gebeurd.

Geëxecuteerd op een brancard
Aan deze geschiedenis moest ik denken toen ik bij Pauw & Witteman, een nabestaande van één van de slachtoffers van de Decembermoorden zag en advocaat Gerard Spong. Vandaag was er in het proces over de moorden een getuige die vertelde dat Bouterse zelf twee slachtoffers vermoorde. Wat ik nooit vergeet is dat tijdens die actie een van de andere doden, sergeant Hawker, liggend op zijn brancard werd geëxecuteerd. Maar Bouterse zegt zelf dat hij daar niet bij was. Zo laf is de president van Suriname. Vijftien jaar geleden had dit allemaal opgelost kunnen worden: Bouterse opgepakt, de cel in, in plaats van terug naar Suriname en uiteindelijk nu in 2012 staatshoofd van ‘Switi Sranan’.

Communicatie? Manipulatie!
Een ding moet ik Bouterse nageven. Zijn wijze van communiceren heeft ervoor gezorgd dat de jongere generaties de decembermoorden niet wilden zien en dat generaties die het hebben meegemaakt de moorden liever willen vergeten. Maar misschien is dat allemaal veel te vriendelijk gedacht. En is het niet communicatie maar manipulatie. Manipulatie zoals Goebbels en Hitler die gebruikten om in 1933 in Duitsland aan de macht te komen. De Decembermoorden heetten daar toen “De Nacht van de Lange Messen”. Met één duidelijk verschil:  Hitler gaf meteen aan dat hij leiding had gegeven aan de actie.

Ajax en de Communicatie II

3 mei 2012

In mei 2010* legde ik uit waarom Ajax toen géén kampioen werd. Het is nu twee jaar later en ik ben net terug van een onvergetelijke gebeurtenis in de Arena. 18 uur lang was ik in de Arena om het kampioenschapfeest van Ajax samen met mijn zoon Floris mee te vieren.

Menselijke maat
De centrale boodschappen aan Ajax waren toen: be good and tell it en je kunt niet met iedereen ruzie maken. Anno 2012 stel ik met voldoening vast dat op beide vlakken enorme vooruigang is geboekt. Ajax is veel meer gaan communiceren over wat het allemaal in het maatschappelijk leven doet. Een uitstekende website getuigt daar iedere week van. En was destijds Martin Jol al goed bezig, de huidige trainer, Frank de Boer, is de meest menselijke en vriendelijke coach die Ajax sinds tijden heeft gehad. Tijdens de huldiging die rechtstreeks door Eredivisie Live werd uitgezonden zei de verslaggever dat de menselijke maat bij Ajax was teruggekeerd.

Warmte
Omdat mijn zoon en ik via een prijsvraag een overnachting in de Arena hadden gewonnen, met een bezoek aan de kampioenschapwedstrijd tegen VVV Venlo erbij en ook nog eens ontmoeting met de selectie de dag erna, kon ik van nabij ervaren hoezeer de verslaggever gelijk had. Zoveel warmte, bij Heini Otto, Ronald de Boer en al die andere mensen van Ajax die alles uit de kast trokken om het ons naar de zin te maken. Wij voelden ons echt Gast in de Arena. De ‘meet-and-greet’ met de selectie was in dit verband de suiker op de taart.

Scherpe randjes weg
‘Hé-ho,hé-ho, met Ajax gaat het zó!’ ging het liedje waarmee wij de selectie verwelkomen. Ik heb het vermoeden dat elders in het land de agressie tegen de Amsterdammers aan het afnemen is. Natuurlijk hoeft Ajax op heel veel plaatsen niet op een warm onthaal te rekenen en wil iedereen altijd van Ajax winnen. Maar, toch, de scherpe randen zijn er toch een beetje vanaf. Dat is ook meteen de reden dat het uiteindelijk lukt om wél kampioen te worden en de titel ook nog eens te prolongeren.

En nu Europa in 
In het buitenland bestaat er geen agressie tegen Ajax. Daar bewondert men vrijwel overal het bijzondere spel dat de club al 112 jaar kenmerkt. Voor Frank de Boer zal het de volgende stap zijn om dat feest der herkenning opnieuw te gaan realiseren.

*Ajax en de communicatie I vindt u in `Archief Kronieken`

Ajax en de Communicatie II

3 Mei 2012

 Ajax en de communicatie II – 3 mei 2012In mei 2010* legde ik uit waarom Ajax toen géén kampioen werd. Het is nu twee jaar later en ik ben net terug van een onvergetelijke gebeurtenis in de Arena. 18 uur lang was ik in de Arena om het kampioenschapfeest van Ajax samen met mijn zoon Floris mee te vieren.

Menselijke maat
De centrale boodschappen aan Ajax waren toen: be good and tell it en je kunt niet met iedereen ruzie maken. Anno 2012 stel ik met voldoening vast dat op beide vlakken enorme vooruigang is geboekt. Ajax is veel meer gaan communiceren over wat het allemaal in het maatschappelijk leven doet. Een uitstekende website getuigt daar iedere week van. En was destijds Martin Jol al goed bezig, de huidige trainer, Frank de Boer, is de meest menselijke en vriendelijke coach die Ajax sinds tijden heeft gehad. Tijdens de huldiging die rechtstreeks door Eredivisie Live werd uitgezonden zei de verslaggever dat de menselijke maat bij Ajax was teruggekeerd.

Warmte
Omdat mijn zoon en ik via een prijsvraag een overnachting in de Arena hadden gewonnen, met een bezoek aan de kampioenschapwedstrijd tegen VVV Venlo erbij en ook nog eens ontmoeting met de selectie de dag erna, kon ik van nabij ervaren hoezeer de verslaggever gelijk had. Zoveel warmte, bij Heini Otto, Ronald de Boer en al die andere mensen van Ajax die alles uit de kast trokken om het ons naar de zin te maken. Wij voelden ons echt Gast in de Arena. De ‘meet-and-greet’ met de selectie was in dit verband de suiker op de taart.

Scherpe randjes weg
‘Hé-ho,hé-ho, met Ajax gaat het zó!’ ging het liedje waarmee wij de selectie verwelkomen. Ik heb het vermoeden dat elders in het land de agressie tegen de Amsterdammers aan het afnemen is. Natuurlijk hoeft Ajax op heel veel plaatsen niet op een warm onthaal te rekenen en wil iedereen altijd van Ajax winnen. Maar, toch, de scherpe randen zijn er toch een beetje vanaf. Dat is ook meteen de reden dat het uiteindelijk lukt om wél kampioen te worden en de titel ook nog eens te prolongeren.

En nu Europa in 
In het buitenland bestaat er geen agressie tegen Ajax. Daar bewondert men vrijwel overal het bijzondere spel dat de club al 112 jaar kenmerkt. Voor Frank de Boer zal het de volgende stap zijn om dat feest der herkenning opnieuw te gaan realiseren.

*Ajax en de communicatie I vindt u in `Archief Kronieken`

Lijkenpikkers en thuisfluiters

Londen en Almere 12 december 2012

 
Practical jokes. Ik houd ervan en haal ze graag zelf uit. Ben zelf dader én slachtoffer geweest. Maar let op: een goede practical joke is alleen goed als aan vier voorwaarden voldaan wordt:

Het slachtoffer moet erin lopen omdat hij of zij ergens zeer geïrriteerd over is of omdat zijn of haar ijdelheid wordt getriggerd;       

De uitvoering moet perfect zijn: een goede imitatie, een nagemaakte brief, het moet  zo worden gedaan dat je het zelf zou kunnen geloven;

De grap moet beëindigd worden tijdens de grap. Dat betekent dat je ergens als je met de grap bezig bent, moet zeggen dat het om een practical joke gaat. Samen lachen om de grap is een essentieel onderdeel van het geheel,

De grap moet onmiddellijk beëindigd worden als het slachtoffer blijvend beschadigd kan worden. En niet worden uitgevoerd als het risico op voorhand te groot is dat dit gebeurt.

Dodelijke combinatie Het is natuurlijk al lang duidelijk waar ik naar toe wil; de Australische DJ’s die naar het Edward VII ziekenhuis belden en een verpleegster overvielen, hebben minimaal drie van de vier voorwaarden met voeten getreden. De vierde voorwaarde is in dit verband ook meteen spijkerhard. Een grap uithalen die te maken heeft met de gezondheid van een lid van het Brits Koninklijk Huis is een dodelijke combinatie gebleken.

Professionaliteit Ik wind er geen doekjes om. De tranen van de Australische DJ’s zijn krokodillentranen. Zij en hun superieuren hadden kunnen en moeten voorzien dat dit fataal zou kunnen aflopen. De Britse Royals zijn zo ongeveer de bekendste mensen ter wereld. Er staat geen maat op de impact van nieuws over de Windsors. Daarom is er ook geen excuus. Bovendien gaat het hier niet om kinderen die naar een ziekenhuis bellen, maar om berekende professionals die een dik betaalde boterham verdienen met hun radiowerk. Over professionals dus. Jack Spijkerman heeft hier in Nederland honderden practical jokes uitgehaald. Maar nooit over de rug van iemands gezondheid. En hij wist altijd in te schatten, wat hij wel of niet kon doen.

Lijkenpikkers Dit alles is al vreselijk. Maar het ergst zijn de reacties hierop uit ons eigen land. Iedereen mag het eerlijk weten: ik ben de afgelopen jaren niet zo kwaad geweest als vandaag tijdens de uitzending van SBS6 Hart van Nederland. Bridget Maasland, Rick Engelkes en vooral Giel Beelen en Evert Santegoeds hebben voor mij volledig afgedaan. Beelen, met zijn volstrekt ridicule reactie dat hij zo begaan is met zijn radiocollega’s uit Down Under. En Maasland die hem hier nog bijvalt ook. Santegoeds is al zijn hele leven lijkenpikker, vanavond deed hij niets anders dan hij altijd heeft gedaan. Normen en waarden. Daar ging het de afgelopen dagen over. Onbegrijpelijk in dit verband dat de bovengenoemde bekende Nederlanders kennelijk geen verband willen zien tussen Almere en Londen. Wat wordt veroordeeld langs de lijn als zinloos geweld, wordt goedgepraat op radio en tv door vakgenoten. Hoe noemen ze dat ook weer in het voetbal? Thuisfluiten.

 
Practical jokes. Ik houd ervan en haal ze graag zelf uit. Ben zelf dader én slachtoffer geweest. Maar let op: een goede practical joke is alleen goed als aan vier voorwaarden voldaan wordt:

Het slachtoffer moet erin lopen omdat hij of zij ergens zeer geïrriteerd over is of omdat zijn of haar ijdelheid wordt getriggerd;       

De uitvoering moet perfect zijn: een goede imitatie, een nagemaakte brief, het moet  zo worden gedaan dat je het zelf zou kunnen geloven;

De grap moet beëindigd worden tijdens de grap. Dat betekent dat je ergens als je met de grap bezig bent, moet zeggen dat het om een practical joke gaat. Samen lachen om de grap is een essentieel onderdeel van het geheel,

De grap moet onmiddellijk beëindigd worden als het slachtoffer blijvend beschadigd kan worden. En niet worden uitgevoerd als het risico op voorhand te groot is dat dit gebeurt.

Dodelijke combinatie Het is natuurlijk al lang duidelijk waar ik naar toe wil; de Australische DJ’s die naar het Edward VII ziekenhuis belden en een verpleegster overvielen, hebben minimaal drie van de vier voorwaarden met voeten getreden. De vierde voorwaarde is in dit verband ook meteen spijkerhard. Een grap uithalen die te maken heeft met de gezondheid van een lid van het Brits Koninklijk Huis is een dodelijke combinatie gebleken.

Professionaliteit Ik wind er geen doekjes om. De tranen van de Australische DJ’s zijn krokodillentranen. Zij en hun superieuren hadden kunnen en moeten voorzien dat dit fataal zou kunnen aflopen. De Britse Royals zijn zo ongeveer de bekendste mensen ter wereld. Er staat geen maat op de impact van nieuws over de Windsors. Daarom is er ook geen excuus. Bovendien gaat het hier niet om kinderen die naar een ziekenhuis bellen, maar om berekende professionals die een dik betaalde boterham verdienen met hun radiowerk. Over professionals dus. Jack Spijkerman heeft hier in Nederland honderden practical jokes uitgehaald. Maar nooit over de rug van iemands gezondheid. En hij wist altijd in te schatten, wat hij wel of niet kon doen.

Lijkenpikkers Dit alles is al vreselijk. Maar het ergst zijn de reacties hierop uit ons eigen land. Iedereen mag het eerlijk weten: ik ben de afgelopen jaren niet zo kwaad geweest als vandaag tijdens de uitzending van SBS6 Hart van Nederland. Bridget Maasland, Rick Engelkes en vooral Giel Beelen en Evert Santegoeds hebben voor mij volledig afgedaan. Beelen, met zijn volstrekt ridicule reactie dat hij zo begaan is met zijn radiocollega’s uit Down Under. En Maasland die hem hier nog bijvalt ook. Santegoeds is al zijn hele leven lijkenpikker, vanavond deed hij niets anders dan hij altijd heeft gedaan. Normen en waarden. Daar ging het de afgelopen dagen over. Onbegrijpelijk in dit verband dat de bovengenoemde bekende Nederlanders kennelijk geen verband willen zien tussen Almere en Londen. Wat wordt veroordeeld langs de lijn als zinloos geweld, wordt goedgepraat op radio en tv door vakgenoten. Hoe noemen ze dat ook weer in het voetbal? Thuisfluiten.

Lijkenpikkers en Thuisfluiters

Londen en Almere - 12 december 2012

 
Practical jokes. Ik houd ervan en haal ze graag zelf uit. Ben zelf dader én slachtoffer geweest. Maar let op: een goede practical joke is alleen goed als aan vier voorwaarden voldaan wordt:

Het slachtoffer moet erin lopen omdat hij of zij ergens zeer geïrriteerd over is of omdat zijn of haar ijdelheid wordt getriggerd;       

De uitvoering moet perfect zijn: een goede imitatie, een nagemaakte brief, het moet  zo worden gedaan dat je het zelf zou kunnen geloven;

De grap moet beëindigd worden tijdens de grap. Dat betekent dat je ergens als je met de grap bezig bent, moet zeggen dat het om een practical joke gaat. Samen lachen om de grap is een essentieel onderdeel van het geheel,

De grap moet onmiddellijk beëindigd worden als het slachtoffer blijvend beschadigd kan worden. En niet worden uitgevoerd als het risico op voorhand te groot is dat dit gebeurt.

Dodelijke combinatie Het is natuurlijk al lang duidelijk waar ik naar toe wil; de Australische DJ’s die naar het Edward VII ziekenhuis belden en een verpleegster overvielen, hebben minimaal drie van de vier voorwaarden met voeten getreden. De vierde voorwaarde is in dit verband ook meteen spijkerhard. Een grap uithalen die te maken heeft met de gezondheid van een lid van het Brits Koninklijk Huis is een dodelijke combinatie gebleken.

Professionaliteit Ik wind er geen doekjes om. De tranen van de Australische DJ’s zijn krokodillentranen. Zij en hun superieuren hadden kunnen en moeten voorzien dat dit fataal zou kunnen aflopen. De Britse Royals zijn zo ongeveer de bekendste mensen ter wereld. Er staat geen maat op de impact van nieuws over de Windsors. Daarom is er ook geen excuus. Bovendien gaat het hier niet om kinderen die naar een ziekenhuis bellen, maar om berekende professionals die een dik betaalde boterham verdienen met hun radiowerk. Over professionals dus. Jack Spijkerman heeft hier in Nederland honderden practical jokes uitgehaald. Maar nooit over de rug van iemands gezondheid. En hij wist altijd in te schatten, wat hij wel of niet kon doen.

Lijkenpikkers Dit alles is al vreselijk. Maar het ergst zijn de reacties hierop uit ons eigen land. Iedereen mag het eerlijk weten: ik ben de afgelopen jaren niet zo kwaad geweest als vandaag tijdens de uitzending van SBS6 Hart van Nederland. Bridget Maasland, Rick Engelkes en vooral Giel Beelen en Evert Santegoeds hebben voor mij volledig afgedaan. Beelen, met zijn volstrekt ridicule reactie dat hij zo begaan is met zijn radiocollega’s uit Down Under. En Maasland die hem hier nog bijvalt ook. Santegoeds is al zijn hele leven lijkenpikker, vanavond deed hij niets anders dan hij altijd heeft gedaan. Normen en waarden. Daar ging het de afgelopen dagen over. Onbegrijpelijk in dit verband dat de bovengenoemde bekende Nederlanders kennelijk geen verband willen zien tussen Almere en Londen. Wat wordt veroordeeld langs de lijn als zinloos geweld, wordt goedgepraat op radio en tv door vakgenoten. Hoe noemen ze dat ook weer in het voetbal? Thuisfluiten.

Practical Jokes

 
Practical jokes. Ik houd ervan en haal ze graag zelf uit. Ben zelf dader én slachtoffer geweest. Maar let op: een goede practical joke is alleen goed als aan vier voorwaarden voldaan wordt:

Het slachtoffer moet erin lopen omdat hij of zij ergens zeer geïrriteerd over is of omdat zijn of haar ijdelheid wordt getriggerd;       

De uitvoering moet perfect zijn: een goede imitatie, een nagemaakte brief, het moet  zo worden gedaan dat je het zelf zou kunnen geloven;

De grap moet beëindigd worden tijdens de grap. Dat betekent dat je ergens als je met de grap bezig bent, moet zeggen dat het om een practical joke gaat. Samen lachen om de grap is een essentieel onderdeel van het geheel,

De grap moet onmiddellijk beëindigd worden als het slachtoffer blijvend beschadigd kan worden. En niet worden uitgevoerd als het risico op voorhand te groot is dat dit gebeurt.

Dodelijke combinatie Het is natuurlijk al lang duidelijk waar ik naar toe wil; de Australische DJ’s die naar het Edward VII ziekenhuis belden en een verpleegster overvielen, hebben minimaal drie van de vier voorwaarden met voeten getreden. De vierde voorwaarde is in dit verband ook meteen spijkerhard. Een grap uithalen die te maken heeft met de gezondheid van een lid van het Brits Koninklijk Huis is een dodelijke combinatie gebleken.

Professionaliteit Ik wind er geen doekjes om. De tranen van de Australische DJ’s zijn krokodillentranen. Zij en hun superieuren hadden kunnen en moeten voorzien dat dit fataal zou kunnen aflopen. De Britse Royals zijn zo ongeveer de bekendste mensen ter wereld. Er staat geen maat op de impact van nieuws over de Windsors. Daarom is er ook geen excuus. Bovendien gaat het hier niet om kinderen die naar een ziekenhuis bellen, maar om berekende professionals die een dik betaalde boterham verdienen met hun radiowerk. Over professionals dus. Jack Spijkerman heeft hier in Nederland honderden practical jokes uitgehaald. Maar nooit over de rug van iemands gezondheid. En hij wist altijd in te schatten, wat hij wel of niet kon doen.

Lijkenpikkers Dit alles is al vreselijk. Maar het ergst zijn de reacties hierop uit ons eigen land. Iedereen mag het eerlijk weten: ik ben de afgelopen jaren niet zo kwaad geweest als vandaag tijdens de uitzending van SBS6 Hart van Nederland. Bridget Maasland, Rick Engelkes en vooral Giel Beelen en Evert Santegoeds hebben voor mij volledig afgedaan. Beelen, met zijn volstrekt ridicule reactie dat hij zo begaan is met zijn radiocollega’s uit Down Under. En Maasland die hem hier nog bijvalt ook. Santegoeds is al zijn hele leven lijkenpikker, vanavond deed hij niets anders dan hij altijd heeft gedaan. Normen en waarden. Daar ging het de afgelopen dagen over. Onbegrijpelijk in dit verband dat de bovengenoemde bekende Nederlanders kennelijk geen verband willen zien tussen Almere en Londen. Wat wordt veroordeeld langs de lijn als zinloos geweld, wordt goedgepraat op radio en tv door vakgenoten. Hoe noemen ze dat ook weer in het voetbal? Thuisfluiten.

Communicatie en ActualiteitHenk Krol`s communicatieHenk Krol heb ik in 2009 een paar keer ontmoet. Dat was tijdens de campagne voor de Europese Verkiezingen. Hij was toen nog lid van de VVD en een bekende Nederlander omdat hij hoofdredacteur van de Gay krant was. Ik vond hem aanvankelijk charmant, tot het moment dat hij in tegenstelling tot de van tevoren gemaakte afspraken, moeilijk ging over zijn optreden tijdens een persconferentie die ik voor Hans van Baalen had georganiseerd. Henk Krol had in de VVD veel goodwill. Hij was voorlichter van de partij geweest en had goede relaties met zowel Frits Bolkestein als Hans Wiegel die zich positief over hem hadden uitgelaten. `Die kennen we, zo charmant.` hadden ze gezegd. Ik had een minder charmante man ontmoet.

Gesjoemel
Niet heel veel later, raakte Henk Krol in opspraak. Gesjoemel met subsidies en een onduidelijke bedrijfsvoering maakten van de Gay Krant een rommelig medium, met een slechte reputatie. Het wekte mijn verbazing dat veel vraagtekens rond deze kwestie bleven bestaan, maar Krol oprichter kon worden en herhaaldelijk lijsttrekker van de seniorenpartij 50+. Dat zoveel ouderen en ook andere kiezers, achter deze niet van onbesproken gedrag zijnde figuur bleven aanlopen, is voor mij altijd een raadsel gebleven.  

Zetelroof
En nu is Henk Krol, verklaard tegenstander van zetelroof, zelf uit zijn partij gestapt, heeft zijn fractie verlaten en zijn zetel meegenomen. Is dat zetelroof: Ja, dat is zetelroof. Niet omdat hij geen draagvlak heeft in de politiek: Krol was lijsttrekker en velen hebben bewust op hem gestemd. Nee, het probleem is dat hij nu de partij in de steek laat die hem dat draagvlak gaf. En hij had een dubbele agenda: al een paar weken geleden had hij besloten dat te doen, een naam voor zijn nieuwe parrtij bedacht en een logo laten ontwerpen. Het programma en de fractie van zijn oude partij in de Tweede Kamer, beide laat hij varen.

Kiezersbedrog
In zijn communicatie heeft Krol veel fouten gemaakt. Ik noem er drie. Ten eerste is hij veel te lang achter de ook al in opspraak geraakte partijvoorzitter Dales blijven staan.Ten tweede wekte hij de indruk dat hij, als de problemen zouden zijn opgelost, onderdeel van 50+ zou blijven. Daar is nu opeens geen sprake meer van. Tenslotte is hij al jarenlang een verklaard tegenstander van zetelroof. Kamerleden die zijn fractie verlieten konden op hoon en het verwijt van kierzersbedrog rekenen. Hij maakt er zich nu zelf schuldig aan. 

Toekomst? Achter zich!
Er is een grens aan wat mensen geloofwaardig vinden. Iemand kan nog zo goed bij de kiezers liggen, als hij bij voortduring in opspraak komt of de organsiatie waarmee hij is verbonden, raakt vroeg of laat het krediet op. En Krol, charmant of niet, neemt nu zijn zetel mee naar een nieuwe partij die hem voor een groot deel los laat slaan van zijn anker in de poiltiek: opkomen voor ouderen. Het gaat nu over de toekomst van de aarde: of zoals de overgebleven kamerleden van 50+ zeggen: over bloemetjes en bijtjes. 

Ouderen hebben een mooie toekomst achter zich. Het lijkt er nu op dat dit voor Henk Krol ook geldt.  

Henk Krol en de communicatie

Communicatie en ActualiteitHenk Krol`s communicatieHenk Krol heb ik in 2009 een paar keer ontmoet. Dat was tijdens de campagne voor de Europese Verkiezingen. Hij was toen nog lid van de VVD en een bekende Nederlander omdat hij hoofdredacteur van de Gay krant was. Ik vond hem aanvankelijk charmant, tot het moment dat hij in tegenstelling tot de van tevoren gemaakte afspraken, moeilijk ging over zijn optreden tijdens een persconferentie die ik voor Hans van Baalen had georganiseerd. Henk Krol had in de VVD veel goodwill. Hij was voorlichter van de partij geweest en had goede relaties met zowel Frits Bolkestein als Hans Wiegel die zich positief over hem hadden uitgelaten. `Die kennen we, zo charmant.` hadden ze gezegd. Ik had een minder charmante man ontmoet.

Gesjoemel
Niet heel veel later, raakte Henk Krol in opspraak. Gesjoemel met subsidies en een onduidelijke bedrijfsvoering maakten van de Gay Krant een rommelig medium, met een slechte reputatie. Het wekte mijn verbazing dat veel vraagtekens rond deze kwestie bleven bestaan, maar Krol oprichter kon worden en herhaaldelijk lijsttrekker van de seniorenpartij 50+. Dat zoveel ouderen en ook andere kiezers, achter deze niet van onbesproken gedrag zijnde figuur bleven aanlopen, is voor mij altijd een raadsel gebleven.  

Zetelroof
En nu is Henk Krol, verklaard tegenstander van zetelroof, zelf uit zijn partij gestapt, heeft zijn fractie verlaten en zijn zetel meegenomen. Is dat zetelroof: Ja, dat is zetelroof. Niet omdat hij geen draagvlak heeft in de politiek: Krol was lijsttrekker en velen hebben bewust op hem gestemd. Nee, het probleem is dat hij nu de partij in de steek laat die hem dat draagvlak gaf. En hij had een dubbele agenda: al een paar weken geleden had hij besloten dat te doen, een naam voor zijn nieuwe parrtij bedacht en een logo laten ontwerpen. Het programma en de fractie van zijn oude partij in de Tweede Kamer, beide laat hij varen.

Kiezersbedrog
In zijn communicatie heeft Krol veel fouten gemaakt. Ik noem er drie. Ten eerste is hij veel te lang achter de ook al in opspraak geraakte partijvoorzitter Dales blijven staan.Ten tweede wekte hij de indruk dat hij, als de problemen zouden zijn opgelost, onderdeel van 50+ zou blijven. Daar is nu opeens geen sprake meer van. Tenslotte is hij al jarenlang een verklaard tegenstander van zetelroof. Kamerleden die zijn fractie verlieten konden op hoon en het verwijt van kierzersbedrog rekenen. Hij maakt er zich nu zelf schuldig aan. 

Toekomst? Achter zich!
Er is een grens aan wat mensen geloofwaardig vinden. Iemand kan nog zo goed bij de kiezers liggen, als hij bij voortduring in opspraak komt of de organsiatie waarmee hij is verbonden, raakt vroeg of laat het krediet op. En Krol, charmant of niet, neemt nu zijn zetel mee naar een nieuwe partij die hem voor een groot deel los laat slaan van zijn anker in de poiltiek: opkomen voor ouderen. Het gaat nu over de toekomst van de aarde: of zoals de overgebleven kamerleden van 50+ zeggen: over bloemetjes en bijtjes. 

Ouderen hebben een mooie toekomst achter zich. Het lijkt er nu op dat dit voor Henk Krol ook geldt.  

Henk Krol heb ik in 2009 een paar keer ontmoet. Dat was tijdens de campagne voor de Europese Verkiezingen. Hij was toen nog lid van de VVD en een bekende Nederlander omdat hij hoofdredacteur van de Gay krant was. Ik vond hem aanvankelijk charmant, tot het moment dat hij in tegenstelling tot de van tevoren gemaakte afspraken, moeilijk ging over zijn optreden tijdens een persconferentie die ik voor Hans van Baalen had georganiseerd. Henk Krol had in de VVD veel goodwill. Hij was voorlichter van de partij geweest en had goede relaties met zowel Frits Bolkestein als Hans Wiegel die zich positief over hem hadden uitgelaten. `Die kennen we, zo charmant.` hadden ze gezegd. Ik had een minder charmante man ontmoet.

Gesjoemel
Niet heel veel later, raakte Henk Krol in opspraak. Gesjoemel met subsidies en een onduidelijke bedrijfsvoering maakten van de Gay Krant een rommelig medium, met een slechte reputatie. Het wekte mijn verbazing dat veel vraagtekens rond deze kwestie bleven bestaan, maar Krol oprichter kon worden en herhaaldelijk lijsttrekker van de seniorenpartij 50+. Dat zoveel ouderen en ook andere kiezers, achter deze niet van onbesproken gedrag zijnde figuur bleven aanlopen, is voor mij altijd een raadsel gebleven.  

Zetelroof
En nu is Henk Krol, verklaard tegenstander van zetelroof, zelf uit zijn partij gestapt, heeft zijn fractie verlaten en zijn zetel meegenomen. Is dat zetelroof: Ja, dat is zetelroof. Niet omdat hij geen draagvlak heeft in de politiek: Krol was lijsttrekker en velen hebben bewust op hem gestemd. Nee, het probleem is dat hij nu de partij in de steek laat die hem dat draagvlak gaf. En hij had een dubbele agenda: al een paar weken geleden had hij besloten dat te doen, een naam voor zijn nieuwe parrtij bedacht en een logo laten ontwerpen. Het programma en de fractie van zijn oude partij in de Tweede Kamer, beide laat hij varen.

Kiezersbedrog
In zijn communicatie heeft Krol veel fouten gemaakt. Ik noem er drie. Ten eerste is hij veel te lang achter de ook al in opspraak geraakte partijvoorzitter Dales blijven staan.Ten tweede wekte hij de indruk dat hij, als de problemen zouden zijn opgelost, onderdeel van 50+ zou blijven. Daar is nu opeens geen sprake meer van. Tenslotte is hij al jarenlang een verklaard tegenstander van zetelroof. Kamerleden die zijn fractie verlieten konden op hoon en het verwijt van kierzersbedrog rekenen. Hij maakt er zich nu zelf schuldig aan. 

Toekomst? Achter zich!
Er is een grens aan wat mensen geloofwaardig vinden. Iemand kan nog zo goed bij de kiezers liggen, als hij bij voortduring in opspraak komt of de organsiatie waarmee hij is verbonden, raakt vroeg of laat het krediet op. En Krol, charmant of niet, neemt nu zijn zetel mee naar een nieuwe partij die hem voor een groot deel los laat slaan van zijn anker in de poiltiek: opkomen voor ouderen. Het gaat nu over de toekomst van de aarde: of zoals de overgebleven kamerleden van 50+ zeggen: over bloemetjes en bijtjes. 

Ouderen hebben een mooie toekomst achter zich. Het lijkt er nu op dat dit voor Henk Krol ook geldt.